کتاب گلستان نغمه ها (جلد سوم) نت ترانه‌ها و آهنگ‌های اکبر گلپایگانی

سخن مسعود حسنخانی درباره کتاب گلستان نغمه های (3)

به نام خدا

هنرمند ارجمند، محبوب و مشهور جناب استاد اکبر گلپایگانی از چهره های تابناک و برجسته خوانندگی در موسیقی سنتی ایران می باشند. ایشان در خوانندگی دارای سبک مخصوص به خود بوده و با صدای گرم، دلنشین و با احساس خود و انتخاب اشعار برگزیده نغز و پر معنا و اجرای برنامه در ارکستر گلها توانسته اند.

قلب هزاران نفر از دوستداران هنر آواز موسیقی سنتی ایران را تسخیر و آنها را مشتاقانه برای شنیدن صدای آواز خود به پای رادیوها بکشانند تا به هنر خوانندگی او و صدای دل نواز او گوش فرا دهند.

استاد گلپایگانی علاوه بر صاحب سبک بودن و صدای دلنواز و منحصر به خودش در انتخاب شعر برای اجرای هر دستگاه یا آوازی که میخوانند به دلیل عشق و علاقه مندی و حساسیت زیادی که در انتخاب شعر داشتند.

دقیقاً اشعاری را انتخاب میکردند که تناسب زیادی با مثلاً دستگاه شور یا آواز شوشتری داشته باشد و این نکته ضروریست که بگویم او در انتخاب شعر تبحر و آشنایی فوق العاده داشت و اشعاری را که انتخاب میکرد همه آنها برای شنوندگان تازگی داشت و از شعرایی بود که نام آنها کمتر شنیده شده بود و شاید هم آن شعر برای اولین بار با صدای ایشان به گوش علاقه مندان میرسید.

استاد گلپایگانی در راه خوانندگی زحمات بسیاری کشیده اند و از محضر اساتید بزرگی که مشهور همگان هستند بهره گرفته اند و به همین دلیل توانسته اند.

با آگاهی کامل به ردیفها و گوشه های آواز ایرانی و اجرای خوب آنها با صدای مخملگون و گیرای خود جایگاه خاصی در موسیقی آوازی ایران داشته باشند به نظر بنده تمام خصوصیات و دانستنیهای هنری را که یک خواننده آواز باید داشته باشد ایشان دارا هستند و خواننده ای هستند با خصوصیات مخصوص به خود و تمام عیار ضمناً ایشان در آهنگسازی هم گهگاه ذوق و علاقه خود را نشان می دادند.

یادم هست روزی که برای اجرای کنسرت در محل حاضر شده بودم قبل از اجرای برنامه به بنده گفتند: مسعود این شعر را با این وزن میخوانم، پس هم میشود آن را با ریتم (داخل) (ریتم) و هم آوازگونه و بدون ریتم خواند و شروع کردند.

کتاب گلستان نغمه ها (جلد سوم)

به خواندن این شعر معروف ای کاروان آهسته ران کارام جانم میرود و بنده متوجه شدم که ایشان درست میگویند و گویا علاقه مندی خاصی به آهنگسازی نیز دارند این شعر را علاقه مندان به موسیقی حتماً با صدای ایشان شنیده اند.

البته در طول چند سالی که بنده و شادروان استاد امیرناصر افتتاح و دوست هنرمند عزیز نوازنده سنتور آقای حسن سلطانی با ایشان همکاری میکردیم خاطرات بسیار زیادی از ایشان دارم من جمله اینکه ایشان به ورزش علاقه زیادی داشتند.

و ما هم با ایشان هم عقیده بودیم به همین دلیل هفته ای دو روز با لباس ورزش به یکی از باشگاههای فوتبال قدیمی و مشهور آن زمان میرفتیم و در حالی که بازیکنان فوتبال آن تیم مشغول تمرین بودند ما هم در کنار آنان به نرمش و ورزش می پرداختیم. ناگفته نماند که بازیکنان آن تیم همگی از دوستان و علاقه مندان به آقای گلپایگانی بودند.

خلاصه آنکه در مورد استاد اکبر گلپایگانی و تواناییهای خوانندگی و دانستنی های ایشان مطلب بسیار زیاد است که بنده که هم اکنون که این مطلب را مینویسم در سن ۸۲ سالگی و عدم توانایی جسمی و روحی و در قرنطینه خانگی می باشم و در توانم نیست که حق مطلب را آن طور که شایسته این استاد بزرگوار می باشد را بیان نمایم در مورد چنین استادی بهتر آن است که صاحب نظران متبحر بگویند تا حق مطلب به خوبی ادا شود.

ضمناً بنده خود شخصاً از علاقه مندان به صدای ایشان میباشم و در زمان همکاری با ایشان هنگام اجرای برنامه چنان تحت تاثیر صدای ایشان قرار میگرفتم که با تمام وجود سعی میکردم تا هر شعری را که ایشان میخواندند دقیقاً آن را با همان حس و حال با ویولن خود پاسخ دهم.

و اما چگونگی آشنایی بنده با ایشان بنده چون نوازنده ویولن ارکستر گلها بودم طبیعتاً در ارکستر گلها با ایشان آشنایی داشتم ولی این آشنایی زمانی بیشتر شد که من در کلاس موسیقی گام به سرپرستی آقای شادروان امیر ناصر افتتاح ویولن تدریس میکردم و جناب اکبر گلپایگانی در آن کلاس به خاطر دوستی ای که با شادروان افتتاح داشتند.

و هفته ای دو بار با ایشان آمد و شد .داشتند. بعد از چند سال که ایشان در برنامه گلهای رادیو شرکت داشتند تصمیم گرفتند که در خارج از کادر رادیو ارکستری جهت اجرای کنسرتهای خود داشته باشند لذا از شادروان جناب افتتاح خواستند که ارکستری سه نفره برای ایشان ترتیب دهند و نهایتاً آقای افتتاح بنده را به عنوان نوازنده ویولن و دوست هنرمند بسیار عزیزم آقای حسن سلطانی نوازنده سنتور را انتخاب کردند.

و با خود ایشان به عنوان نوازنده ضرب (تمبک) تشکیل ارکستر دادیم و با این ارکستر سه نفره سال ها در برنامه های کنسرت این هنرمند محبوب (جناب اکبر گلپایگانی) چه در تهران و چه در شهرستانها به اجرای برنامه پرداختیم.

باید به عرض برسانم که بنده اولین نوازنده ویولن بودم که با استاد اکبر گلپایگانی در خارج از کادر رادیو همکاری کرده ام. خلاصه آن که در طول زمان چند سال کار با ایشان خاطرات بسیار خوب و فراموش نشدنی ای دارم که هیچگاه آن ها را فراموش نمیکنم.

و زمانی که یاد آن روزهای خوب و فعالیتهای هنری با این که سالهای زیادی دور از اجراهای هنری و جدا از همکاران هنرمندم هستم میافتم برایم بسی دل انگیز و مسرت بخش می باشد.

مسعود حسنخانی

۱۳۹۹/۱۰/۵

سخن فرشید فرهمند حسن زاده درباره کتاب گلستان نغمه های (3)

به نام خدا

پس از انتشار جلد دوم از مجموعه کتابهای تحت عنوان گلستان (نغمه ها که به تصانیف و ترانه های آهنگساز با ذوق محمد حیدری اختصاص داشت، در صدد نوشتن جلد بعدی (سوم) از همین مجموعه از ملودی سازان دیگر بودم که آثار به یادماندنی در فرم ترانه و تصنیف ساخته بودند.

من جمله جهانبخش پازوکی و … که در همین اثنا کتابی به نام گنجینه گلپا توسط دوست عزیز مسیح سامخانیان جمع آوری و منتشر شد که محتوای این کتاب گرداوری شده، متن فارسی تمام اشعار خوانده شده برنامه های رادیویی اعم از آوازها و تصانیف و ترانه های خواننده خوش نام، محبوب و صاحب سبک موسیقی ایران جناب اکبر گلپایگانی میباشد.

خواننده ای نام آشنا و محبوب برای تمامی اقشار از تحصیل کردهگان علوم مختلف و اهالی هنر گرفته تا مردم، عامی که زوایای هنری و ابداعات هنر آوازی، لطافت و گیرایی صدای ایشان موافق بیشتر سلایق بوده و بر کسی پوشیده نیست که ایشان یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان معاصر موسیقی ایران بالاخص آواز ایرانی بوده و هستند.

به هر روی در کتاب نام برده آقای مسیح سامخانیان متن اشعار خوانده شده ایشان را با دقت و وسواس زیادی جمع آوری نموده اند که مشخص است در جمع آوری این اشعار حوصله و وقت زیادی را صرف نموده اند که میتواند منبع بسیار خوبی برای محققین پژوهشگران و خوانندگان قرار گیرد.

یکی از ویژگیهای خوب کتاب نام برده این است فایل های صوتی اجرا شده کلی برنامه های استاد برای دسترسی سریع خوانندگان کتاب به منابع صوتی آن در داخل کتاب قرار داده شده بنده پس از مراجعه به کتاب و بررسی آن متوجه شدم که غیر از فایل های صوتی آوازی تمام فایلهای صوتی ترانه ها و آهنگهای استاد هم به صورت لوح فشرده در داخل کتاب موجود میباشد.

و متوجه شدم که میتواند زمینه مناسبی برای نوشتن نتهای این آهنگ ها برای آن دسته از علاقه مندانی که مایل به اجرای این آهنگها با ساز به صورت عملی هستند، باشد.

لذا تصمیم به نگارش نت های تمام این آهنگ ها نموده و از آنجایی که نت هیچ کدام از این آهنگها تا به حال در کتاب دیگر نوشته نشده بود و از طرفی چون خواننده تمام این آهنگ ها انحصارا آقای گلپایگانی می باشند مناسب دیدم که آنها را در جلد سوم مجموعه ی گلستان نغمه ها قرار دهم.

کتاب گلستان نغمه ها (جلد سوم)

البته باید متذکر بشوم که در عین حال که خواننده تمامی این آثار آقای گلپا می باشند ولی در کنار تیتر اصلی آهنگها نام آهنگسازان نیز ذکر شده است که همان طور که مشخص است.

از بین تمام این آهنگسازان باذوق جناب فضل اله توکل بیشترین آهنگها را برای ایشان ساخته اند که جا دارد اشاره ای به استعداد بی نظیر ایشان در هنر نوازندگی و آهنگسازی نیز شود که همان طور ک  همگان در جریان هستند.

آقای فضل اله توکل علاوه بر این که تکنواز بی جانشین و صاحب سبک در ساز سنتور با خلاقیت فوق العاده میباشند در سرایش ترانه بر روی آهنگ و همچنین آهنگسازی هم دارای قریحه و استعداد بی نظیری میباشند و اکثریا بهتر است بگویم تمام اشعار آهنگهای خودشان را، خودشان سروده اند که از این بابت منحصر به فرد هستند.

برای بنده حقیر جای بسی مباهات است که چندین سال در اجراها و ضبط های مختلف به عنوان یک نوازنده کوچک چه در ارکستر شادروان اسداله ملک چه در برنامه های دیگر در کنار ایشان همکاری داشتم. اتفاقاً افتخار اولین ضبط استودیویی که اینجانب در سال ۱۳۷۳ با جناب فضل اله توکل داشتم.

ضبط آهنگ پیر چنگی میباشد که ضمناً اولین دیدار من با ایشان نیز بود خواننده این آهنگ جناب گلپایگانی میباشند که نت آن در همین کتاب نوشته شده و سازنده آن استاد اسداله ملک هستند که به دعوت استاد ملک، حقیر در ضبط آن به عنوان یکی از نوازندگان همکاری کرده بودم غیر از استاد ملک که سلوی ویولن و استاد توکل که نوازندگی سنتور این آهنگ را به عهده داشتند.

جا دارد از نوازندگان محترمی که آن روز در ضبط این اثر همکاری داشتند نیز یادی شود از جمله محمد عربی پیام طونی (ویولن)، پیمان طونی ،(تار)، مهندس آسایش (ویولن)، امید امیری (سه تار) شادروانان دکتر عبدالوهابی (ویولن) ، امیر تاجری کی بورد) و بهزاد رضوی (تمبک).

با آرزوی سلامتی و کامیابی برای تمامی اساتید هنرمندان و دوستان عزیز و شادی روح تمامی عزیزان از دست رفته. در پایان ضمن تشکر و قدردانی از زحمات ارزشمند انتشارات سرود در زمینه فعالیتهای پربار هنری و انتشار آثار فاخر هنری و دوست عزیز آریا اخلاصی به خاطر هماهنگی با استودیو جهت ضبط آهنگهای حاضر.

باید به این نکته نیز اشاره کنم که به خاطر وسعت زیاد و به قولی شش دانگ بودن صدای جناب گلپا و این که دامنه صدایی ایشان کلادر محدوده نتهای زیر قرار دارد که اصطلاحاً چپ کوک میگویند بیشتر آهنگهای ساخته شده برای ایشان در کوک اصلی یا دیاپازون میباشد که همان طور که همۀ دوستان اطلاع دارند کوک دیاپازون کوک اصلی ویولن می باشد و در نوشتن این آهنگها برای ویولن تغییری در گام آهنگها داده نشده است.

در ضمن علاقه مندانی که می خواهند به متن ترانه های این آهنگها دسترسی داشته باشند میتوانند به کتابی که در بالا اشاره شد (گنجینه گلپا) مراجعه نمایند.

با تشکر

فرشید فرهمند حسن زاده

بیست و هشتم آبان ۱۳۹۹

فهرست کتاب گلستان نغمه های (3)

• اشک حسرت (دشتی) – محمد حیدری
• اشک (شور) – محمد حیدری
• آشیان (شور و (ابوعطا) – فضل اله توكل
• آهسته می آیی (شور و نوا) – فضل اله توکل
• باغبان خسته (شور) – على تجويدى
• آوازه خوان خسته (اصفهان) – فضل اله توكل
• پیر چنگی (عراق افشاری) – اسداله ملک –
• تا دو چشم خود را … (بیات ترک) – فضل اله توكل
• تصورهای باطل (شور) – فضل اله توكل
• تک درخت اوج و بیات راجع اصفهان) – اسداله ملک
• خوشا آنان که با … (چهارگاه) – انوشیروان روحانی
• خشكيده رود مهربانی (شور) – فضل اله توكل
• خونه عشق (ماهور) محمد حیدری
• درویش (شور) – جهانبخش پازوکی
• دریغا گذشته (شور) – بزرگ لشگری
• دل بی قرار (شور) – فضل اله توكل
• دل خرابه (شور) – على تجويدى
• دلم از تنهایی تو … (سه گاه) – جهانبخش پازوکی
• دل اگر مهربونی نبینه (سه گاه) – فضل اله توكل
• دلم تنگه (سه گاه) – علی تجویدی
• دلم گرفته بیات راجع و شور) – اسداله ملک
• سيل اشكم رويه عمره … (شور) – فضل اله توكل
• روی برگی بنویس عشق شوشتری) – فضل اله توكل
• صفای زنده بودن سه گاه) – فضل اله توكل
• قدر محبت مخالف سه گاه) – محمد حیدری
• عجب روزگاری تو (چهارگاه) – فضل اله توکل
• قهرو ناز (شور) – فضل اله توكل
• کی خوابیده … (سه گاه و مخالف سه گاه) – محمد حیدری
• گل گریه شور و عراق افشاری – فرهنگ شریف
• گلپونه های وحشی دشت امیدم (شور) – فضل اله توكل
• موی سپید (شور) – جهانبخش پازوکی
• مرا بوسه ای ده (ماهور) – اکبر محسنی
• من تو را آسان نیاوردم … (شور) – جهانبخش پازوکی
• من که میدانستم … (مخالف سه گاه) – جهانبخش پازوکی
• میدونی دنیا وفا نداره (سه گاه) – فضل اله توکل
• ناله به دل شد گره شوشتری) – فضل اله توكل
• نشد یک لحظه از … (اصفهان) – فریدون خوشنود
• نقش من چرا نقش ماتمه (سه گاه) – فضل اله توكل
• نه می مونده نه مستى (ماهور) – فریدون خوشنود
• هوس میکده (شوشتری) – محمد حیدری
• همه درها اگر بسته (دشتی) – ابرآویز
• یه حرفی برا گفتن (سه گاه) – اسداله ملک
• ای ساقی آرامم کن مخالف سه گاه) – جهانبخش پازوکی

پشت کتاب گلستان نغمه های (3)

فرشید فرهمند حسن زاده در سال ۱۳۵۴ در تهران به دنیا آمد. وی از کودکی به موسیقی علاقمند شد و در سال ۱۳۶۹ آموزش ویولن را نزد مسعود حسنخانی آغاز نمود و بعد از گذشت سه سال خدمت شادروان اسداله ملک رسید و تا پایان عمر استاد در مکتب ایشان کسب فیض نمود.

وی در سال ۱۳۷۶ به دعوت اسداله ملک به ارکستر همنوازان صدا و سیما به سرپرستی خود ایشان بود همکاری خود را آغاز نمود، سپس در سال ۱۳۷۸ برای ادامه تحصیل در رشته موسیقی وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد و در سال ۱۳۸۳ موفق به اخذ مدرک کارشناسی موسیقی از این دانشگاه گردید.

کتاب گلستان نغمه ها (جلد سوم)

 آن است که صاحب نظران متبحر بگویند تا حق مطلب به خوبی ادا شود. ضمناً بنده خود شخصاً از علاقه مندان به صدای ایشان میباشم و در زمان همکاری با ایشان هنگام اجرای برنامه چنان تحت تاثیر صدای ایشان قرار میگرفتم که با تمام وجود سعی میکردم تا هر شعری را که ایشان میخواندند دقیقاً آن را با همان حس و حال با ویولن خود پاسخ دهم.

و اما چگونگی آشنایی بنده با ایشان بنده چون نوازنده ویولن ارکستر گلها بودم طبیعتاً در ارکستر گلها با ایشان آشنایی داشتم ولی این آشنایی زمانی بیشتر شد که من در کلاس موسیقی گام به سرپرستی آقای شادروان امیر ناصر افتتاح ویولن تدریس میکردم و جناب اکبر گلپایگانی در آن کلاس به خاطر دوستی ای که با شادروان افتتاح داشتند، و هفته ای دو بار با ایشان آمد و شد داشتند.

بعد از چند سال که ایشان در برنامه گلهای رادیو شرکت داشتند تصمیم گرفتند که در خارج از کادر رادیو ارکستری جهت اجرای کنسرتهای خود داشته باشند لذا از شادروان جناب افتتاح خواستند که ارکستری سه نفره برای ایشان ترتیب دهند.

و نهایتاً آقای افتتاح بنده را به عنوان نوازنده ویولن و دوست هنرمند بسیار عزیزم آقای حسن سلطانی نوازنده سنتور را انتخاب کردند و با خود ایشان به عنوان نوازنده ضرب (تمبک) تشکیل ارکستر دادیم و با این ارکستر سه نفره سالها در برنامه های کنسرت این هنرمند محبوب (جناب اکبر گلپایگانی) چه در تهران و چه در شهرستانها به اجرای برنامه پرداختیم

باید به عرض برسانم که بنده اولین نوازنده ویولن بودم که با استاد اکبر گلپایگانی در خارج از کادر رادیو همکاری کرده ام. خلاصه آن که در طول زمان چند سال کار با ایشان خاطرات بسیار خوب و فراموش نشدنی ای دارم.

که هیچگاه آن ها را فراموش نمیکنم و زمانی که یاد آن روزهای خوب و فعالیتهای هنری با این که سالهای زیادی دور از اجراهای هنری و جدا از همکاران هنرمندم هستم میافتم برایم بسی دل انگیز و مسرت بخش می باشد.

مسعود حسنخانی

1399/10/5

خرید آنلاین کتاب گلستان نغمه ها (جلد سوم) نت ترانه‌ها و آهنگ‌های اکبر گلپایگانی

در همین سایت دلشاد موزیک شما میتوانید کتاب گلستان نغمه ها (جلد سوم) – نت ترانه‌ها و آهنگ‌های اکبر گلپایگانی (برای ویولن و سازهای هم کوک) را به صورت آنلاین خریداری کنید.

• آهنگساز: محمد حیدری
• نگارش: فرشید فرهمند حسن‌زاده
• ناشر: سرود

این مجموعه کتاب در سه جلد جداگانه منتشر شده است که لینک خرید و مشاهده آنها را در ادامه براتون میگذاریم:

1. کتاب گلستان نغمه ها (جلد اول) – نت تصانیف و ترانه‌های اسداله ملک
2. کتاب گلستان نغمه ها (جلد دوم) – نت تصانیف و ترانه های محمد حیدری
3. کتاب گلستان نغمه ها (جلد سوم) – نت ترانه‌ها و آهنگ‌های اکبر گلپایگانی

کتابفروشی آنلاین دلشاد موزیک

همچنین بهتره بگیم سایت دلشاد موزیک بزرگترین آرشیو و فروشگاه آنلاین کتاب های حوزه موسیقی هست و شما میتوانید تقریبا هر کتابی که دلتون میخواهد رو در این کتابخانه پیدا کنید و به صورت آنلاین خرید کنید. برای دیدن همه کتابها روی عکس یا لینک زیر کلیک کنید:

دیدن همه کتابهای فروشگاه دلشاد موزیک

کتابخانه و کتابفروشی دلشاد موزیک – بزرگترین کتابفروشی آنلاین در زمینه موسیقی (سنتی – پاپ – کلاسیک و..)