کمانچه امیر

سازهای ایرانی در انواع و مدل های مختلفی بسته به نیاز نوازندگان عرضه می شود. ساز کمانچه یکی دیگر از سازهای خوش صدای ایرانی است.

این ساز در بین مردم ایرانی به خصوص لر نشین های ایران طرفداران بسیار زیادی دارد. در قسمت پایینی ساز پایه ای قرار داده‌اند که توسط آن می‌توانند ساز را روی پا یا زمین قرار بگذارند.

کمانچه نوعی ساز آرشه ای است و از جنس چوب، استخوان، پوست حیوانات و … ساخته شده است. کمانچه از قسمت های مختلفی از جمله صراطی، گوشی، دسته، سرپنجه، پایه، کاسه، پوست، خرک و سیم تشکیل شده است که هر یک از آنها جنس های مختلفی دارند.

در ادامه جنس هر یک از این قسمت ها را برای شما را توضیح خواهیم داد. توجه داشته باشید که برند این ساز ایرانی، امیر است.

جنس دسته ساز باید با کاسه هماهنگی داشته باشد که از بهترین و با کیفیت ترین چوب گردو استفاده شده است. دسته ساز کمانچه قطری به اندازه 3 سانتی متر دارد و طول آن 25 سانتی متر است. قسمت سرپنجه که به شکل تو خالی طراحی شده است، در انتهای دسته قرار دارد.

همچنین در کنار سرپنجه گوشی قرار دارد که رو به روی یکدیگر قرار گرفته‌اند. در واقع ساز با استفاده از گوشی قرار گرفته در انتهای آن کوک می شود. علاوه بر این ساز کمانچه دارای 4 سیم است که به گوشی متصل شده اند و قابلیت تنظیم دارند.

جنس کاسه ساز کمانچه از چوب توت با کیفیت است که در خوش صدا بودن این ساز کمک کرده است.

از پوست بره طبیعی برای پوست این ساز به کار برده‌اند، پوست نقش مهمی در ایجاد صدای ساز دارد. به طوری که اگر از پوست نازک و طبیعی حیوانات در این ساز به کار نبرند، صدایی از ساز کمانچه تولید نخواهد شد. قسمت هایی مانند شیطانک از شاخ، خرک از چوب و جنس گوشی از چوب گردو است.

روی شیطانک شیار های سطحی قرار گرفته‌اند. این قسمت بین دسته و سرپنجه  قرار گرفته است. در واقع سیم ها از این قسمت به گوشی می‌رسند.

این قطعه از ساز کمانچه روی پوست قرار می‌گیرد و محل قرار گیری سیم ها است. خرک باید به شکل کج روی ساز قرار بگیرد تا هر سیم اندازه مناسبی آن طور که طراحی شده است، داشته باشد.

همچنین از موی مصنوعی برای تهیه آرشه استفاده کرده‌اند. در زمان های قدیم به دلیل اینکه کمانه (آرشه) شبیه به کمان بود، این نام را برای این قسمت از ساز در نظر گرفته بودند. همچنین آرشه نیز در زبان فرانسوی به معنی کمان کوچک است که بیشتر با نام آرشه از نام بردن این قسمت از ساز استفاده می‌کنند.

اقلامی که همراه کمانچه به افراد داده می‌شود، آرشه و کاور ساز است. این ساز متناسب برای افراد مبتدی و در حد متوسط طراحی شده است.