موسیقی سنتی هر کشوری نشان دهنده تفکر، عواطف و باورهای مردم آن کشور است. ایران به واسطه قدمتی که دارد، دارای فرهنگ و تمدن پر باری است. قسمتی از این فرهنگ غنی را موسیقی و سازهای سنتی ایرانی تشکیل میدهند.
آشنایی با ساز های سنتی ایرانی
موسیقیهای قدیمی ایرانی به فرهنگ اصیل این کشور گره خوردهاند و به قول قدیمیها، آن را با گوش نباید شنید بلکه با جان و دل باید حس کرد.سازهای سنتی ایرانی به دلیل داشتن تاریخچه ی بسیار قدیمی و فراوانی، جزو مجموعههای موسیقی سنتی جهان به شمار میروند. این سازها بر اساس نوع ساختار، اندازه و کاربردشان، به دستههای مختلفی تقسیم میشوند
در ادامه مطلب میخواهیم چند مورد از سازهای سنتی ایرانی را به طور دقیق برایتان بررسی کنیم تا با فرهنگ غنی و قدیمی ایران در حوزه موسیقی آشنا شوید.
ساز سنتی سنتور
در میان سازهای سنتی ایرانی، سنتور یکی از قدیمی ترین سازها است که با استفاده از دو تکه چوب بسیار سبک به نام مضراب که در میان انگشتان شصت و اشاره گرفته میشود، نواخته خواهد شد. سنتور، صدایی بی نظیر و آرام بخش دارد که در میان اغلب مردم ایران بسیار محبوب است.
تاریخچه سنتور:
این ساز برای اولین بار در کشور ایران و بین النهرین تولید و نواخته شد. از مدلهای چکشی بوده و خیلی سریع به کشورهای مختلف خاورمیانه توسعه یافت. در نتیجه این گسترش باعث شد هر کشور آن را با توجه به شرایط و عقیده خود تغییر داده و چیزی جدید به آن اضافه کند.
ساختار سنتور:
امروزه پس از تغییرات بسیار، این ساز سنتی دارای تارهایی از جنس مس، فولاد و برنج دارد. تارهای سمت راست، از جنس برنج و مس بوده و تازهای سمت چپ، از فولاد ساخته شده است. همچنین با ۱۸ پل و ۴ رشته که از آنها میگذرند، دست شما را در نواختن موسیقیهای مختلف باز میگذارد.
برخی از نوازندگان حرفهای که در میان سازهای سنتی ایرانی، سنتور را انتخاب کردهاند، ابوالحسن صبا، پرویز مشکاتیان و فرامرز پایور نام دارند.
ساز سنتی تار
تار یک ساز اصیل ایرانی است و همچنین در میان نوازندگان مختلف در سراسر دنیا نیز بسیار مشهور است. تار نوعی ساز زهی است که در قدیم از ۴ سیم ساخته شده بود. به همین دلیل با اسم ۴ تار نیز شناخته شده میباشد.
جالب است بدانید که در میان سازهای سنتی ایرانی، تار، توانایی درمان بیماریهایی که از استرس ناشی میشوند را نیز دارد. گوش کردن به آن، شما را وادار به تفکر در رابطه با زندگی و معنای آن میسازد.
ساختار تار:
این ساز قدیمی از ۳ تار دو تایی ساخته شده است و دارای دامنه دو و نیم اکتاو می باشد. نواختن این ساز، هم با ناخن ها امکان پذیر است و هم به وسیله یک مضرات برنجی کوچک صورت می گیرد.
نوازندگان مطرح تار:
ساز تار در آذربایجان بسیار مرسوم می باشد. از نوازندگان مطرح تار می توان به عبدالله و حسین علیزاده اشاره کرد.
ساز سنتی دو تار
همان طور که از نام این ساز سنتی متوجه میشوید، دارای دو سیم میباشد و از ساز تار بسیار قدیمی تر است. قدمت آن تقریبا به ۶ قرن پیش باز میگردد که ساز مورد علاقه چوپانها بوده است. در میان سازهای سنتی ایرانی، صدای گرم دو تار را در قسمتهای مرکزی آسیا خواهید شنید.
ساختار دو تار:
ساز دو تار، در زمان های قدیم دارای دو سیم از جنس ابریشم بوده است، اما امروزه اغلب با استفاده از نایلون ساخته شده است. این ساز در خراسان و ترکمن بسیار مشهور می باشد.
نوازندگان مطرح دو تار:
در میان نوازندگان مطرح دنیا، حاج قربان سلیمانی یکی از برترین های نوازندگی دو تار می باشد.
ساز سنتی سه تار
در میان ساز های سنتی ایرانی، سه تار جزو محبوب ترین آن ها محسوب می شود. نوایی بسیار سوزناک و گرم دارد. همچنین باید ذکر کرد که درست مانند اسمش از ۳ سیم ساخته شده است.
ساختار سه تار:
در گذشته تار های این ساز، از جنس ابریشم بوده است، اما امروزه با استفاده از روده های حیوانات ساخته می شود.
نوازندگان مشهور سه تار
این ساز ایرانی در اغلب شهرهای ایران طرفدار دارد، اما ساکنان اصفهان و خراسان بیش تر به نواختن آن علاقه مند هستند. در میان نوازندگان مطرح ۳ تار میتوان به ابوالحسن صبا، حسین علیزاده، محمدرضا لطفی و کیهان کلهر اشاره کرد.
ساز سنتی نی
در میان ساز های سنتی ایرانی، نی یکی از ساز های قدیمی است که در ادبیات و فرهنگ ایران نمونه ای نمادین می باشد. شاعران زیادی درباره این ساز نوشته و آن را نواخته اند. شاعران مشهوری مانند مولانا که از نی به عنوان یک نوای خوشی که شما را به سوی خدا باز می گرداند یاد کرده اند.
ساختار نی:
نی در حقیقت از یک استوانه تو خالی درست شده است که چند سوراخ بر روی آن تعبیه شده است که نواهای بالا و پایین زیادی را به شما ارائه می دهد. در نمونه های گران قیمت و قدیمی آن می توانید شاهد یک دهانه از جنس برنج در بالا آن باشید. در نمونه های ارزان تر، این دهانه از جنس پلاستیک ساخته می شود.
نوازندگان برتر نی:
در میان ساز های سنتی ایرانی، نی در میان اقوام آذری بسیار مشهور است و در میان برترین نوازندگان می توان به کیانی نژاد و حسن ناهید اشاره کرد.
ساز سنتی تنبک
یکی از قدیمیترین سازهای کوبه ای ایران، تنبک است که در زمانهای قدیم جزو سازهای مشهور زورخانهای نیز محسوب میشد، اما امروزه دیگر خبری از زور خانههای قدیمی نیست. این ساز فضای شادی را برای شنوندگان به ارمغان میآورد. ساز تنبک، در قسمتهای جنوبی و شمالی ایران بسیار مشهور است و به طور مکرر مورد استفاده قرار میگیرد.
ساز سنتی دف
در میان سازهای سنتی ایرانی، این نمونه کمی جدید تر است، زیرا قدمت آن به ۱۰۰ سال پیش باز میگردد. این ساز فضای بسیار شاد و دلپذیری را برای شنوندگان ایجاد میکند.
دف در موسیقی ایرانی جایگاه قابل توجهی را به خود اختصاص میدهد زیرا میتواند همراه با سایر سازها نواخته شود. این ساز بیشتر در مناطق کردنشین نواخته میشود اما در اصفهان و شیراز نیز رایج است.
ساختار دف
ساز دف دارای قاب چوبی است که سازندگان آن بیشتر از پوست ماهی و حلقههای متصل به طرفین استفاده میکنند. همچنین حلقههای کوچکی در اطراف آن قرار دارد که باعث تکمیل و زیبا تر شدن صدای ساز میشوند.
در ساختار ساز دف، صفحه پوستی با استفاده از یک حلقه فلزی به بدنه ساز متصل میشود. شاخهدارهای دف اغلب از چوب درخت دسته (مانند درخت نارنج) ساخته شدهاند و در سر تنه شاخهدارها، یک روکش چرمی قرار میگیرد که برای تنظیم صدای دف با استفاده از چوب و روکش چرمی تنظیم میشود.
برای نواختن دف، نوازنده با دستان خود بر صفحه پوستی ضربه میزند. با تغییر شدت و محل ضربه، میتوان انواع صداها و الگوهای ضربانزنی مختلفی ایجاد کرد. دف در انواع موسیقیهای مختلف از جمله موسیقی عربی، پاپ، راک، جاز و بسیاری از سبکهای دیگر به کار میرود.
دلشاد موزیک به عنوان اولین فروشگاه لوازم موسیقی در ایران فعالیت خود را با هدف ارائه انواع ادوات موسیقی و لوازم جانبی از سال ۱۳۲۵ شروع کرده است.از اهداف فروشگاه تامین انواع سازهای ایرانی، خارجی و لوازم جانبی مربوط به سازها بوده که شامل جزئی ترین و کوچکترین قطعات تا بزرگترین لوازم جانبی است.برای مشاوره و خرید آنلاین با شماره 33938487-021 تماس بگیرید.