رهبر ارکستر، کسیه که اجرای موسیقی، ارکستر و یا گروه نوازندگان و نحوه اجرای موسیقی رو هدایت و رهبری می‌کنه. به نحوه و هنر راهنمایی و هدایت گروه اجرا کنندگان موسیقی (شامل نوازندها یا خواننده‌ها) ، رهبری گفته می‌شه. با ما با مقاله آموزش رهبری ارکستر همراه باشید.
آموزش رهبری ارکستر
آموزش رهبری ارکستر
به طور معمول، گروه‌های کر، ارکسترها و بقیه گروه‌های موسیقی دارای رهبر و هدایت کننده‌ای هستن که از طریق اشاره‌های دست و حرکات بدنی به اونها فرمان میدن که چجوری موسیقی رو اجرا کنن.
این اشاره‌ها و حرکات بدنی، قراردادی هستش و وظیفه رهبر ارکستر اینه که اجراکننده‌ها رو برای نواختن قطعه‌ای که از نظر ضرب آهنگ کامل و صحیح باشه، هدایت کنه. این هدایت، باید طوری باشه که درجه و میزان ساز هر کدوم از نوازنده‌ها با بقیه هماهنگ و مطابق باشه.
شیوه کار رهبر ارکستر
آموزش رهبری ارکستر
شیوه کار رهبر ارکستر این شکلیه که رهبر ارکستر جلوی ارکستر وایمیسته و با استفاده از دفتر نتی که “پارتیتور” نام داره، بر شیوه و اجرای نت‌های انواع سازهای شرکت کننده در ارکستر نظارت می‌کنه.
معمولا، رهبر ارکستر از پارتیتور به منظور اجرا و تمرین بهره می‌گیره چون جزئی‌ترین اطلاعات در مورد چگونگی اجرای اثر مورد نظر در آن ذکر شده.
علاوه بر این، رهبر ارکستر اطلاعات لازم برای رهبری ارکستر و خوندن و تشخیص همه اطلاعات موجود در پارتیتور رو داره و یکی از وظایفش اینه که در زمان تمرین، اونها رو برای بقیه نوازنده‌ها تفسیر کنه.
حرکات دست رهبر ارکستر
آموزش رهبری ارکستر
حرکات دست رهبر ارکستر حرکات دست رهبر ارکستر، از جمله رازهاییه که همیشه برای افراد ناآشنا با موسیقی عجیب به نظر می‌رسه.
بعضی از رهبران ارکستر، برای رهبری گروه نوازندگان از دست هاشون، باتون یا چوب میزانه کمک می‌گیرن و یا از هر دوتا استفاده می‌کنن. همچنین، رهبر ارکستر برای فهموندن فرمان یا خواسته‌ش از حرکات سر، چهره و یا حتی حرکت تمام بدن هم کمک می‌گیره.
رهبر ارکستر از دست راست خودش یا باتون، برای رهبری ضرب و سرعت زمانی ریتم و ضربان متریک استفاده می‌کنه. علاوه بر این، گاهی، رهبر ارکستر به اجراکننده ها اشاره‌ای می‌کنه تا به میل خودش، یک ضرب آهنگ یا ضرب موکد به آهنگ اضافه یا اون رو حذف کنن. به این کار، دلخواه نوازی (ad libitum) گفته می‌شه.
نحوه رهبری کردن در موسیقی‌هایی با میزان‌های مختلف
آموزش رهبری ارکستر
کسر میزان 4/4 نشون دهنده اینه که در هر میزان 4 ضرب وجود داره و این میزان چهار ضربیه.
نحوه اجرای این کسر میزان توسط رهبر گروه موسیقی مثل تصویر زیره:
آموزش رهبری ارکستر
آموزش رهبری ارکستر
رهبری گروه موسیقی به شیوه‌های مختلفی انجام می‌گیره عده ای از این افراد فقط با استفاده از حرکات دست خودشون، عده‌ای با استفاده از چوب رهبری و عده‌ای هم با استفاده از حالات سر و بدن منظور خودشون رو به نوازنده‌ها می فهمونن که این امر سلیقه‌ای هستش و می‌شه از هر کدوم از این روش‌ها استفاده کرد.
در تمامی این روش‌ها حرکات دست همسان هستش و مثل تصاویری که در این مقاله براتون اوردیم انجام می‌شه.
حقوق یک رهبر ارکستر
افرادی که در رهبری ارکستر فعالیت می‌کنن معمولا می‌تونن یک نماینده برای مذاکرات و مدیران داشته باشن. رهبر ارکستری که شروع به کار می‌کنه، باتوجه‌به میزان حرفه و سابقه، درآمد کسب می‌کنه.
تحسین‌شده‌ترین رهبران ارکستر ممکنه مبالغ زیادی هم دریافت کنن توانایی موسیقی خیلی حیاتیه و رقابت برای مشاغل رهبری ارکستر خیلی زیاده. بیشتر فرصت‌ها و موقعیت‌های خالی آگهی نمی‌شن، بنابراین شبکه‌سازی و برقراری ارتباط خوب با بقیه افراد در صنعت موسیقی خیلی ضروریه.
توانایی‌های یک رهبر ارکستر
آموزش رهبری ارکستر
بیشتر رهبرهای ارکستر اول در یک ساز، معمولا پیانو، تمرین می‌کنن. بعد خیلی از اونها برای مدتی به‌عنوان تکرارکننده یا دستیار رهبر کار می‌کنن.
این شامل ارائه همراهی موسیقی از طریق تمرین و مربیگری خوانندگان، درعین‌حال مشاهده رهبر ارکستر در محل کاره. شرکت‌کننده‌ها، حتی برای این پست‌ها، معمولاً در ابتدا به‌صورت داوطلبانه کار می‌کنن تا توانایی‌های خودشون رو نشون بدن.
به دلیل رقابت بالا، اکثر رهبران ارکستر، علاوه بر مدرک تحصیلات تکمیلی، دارای مدرک معتبر در موسیقی هم هستن. این مدارک در آموزشگاه‌های موسیقی تخصصی ارائه می‌شه.
مدرک رهبری ارکستر
آموزش رهبری ارکستر
بعضی از آموزشگاه‌های موسیقی، سمینارها و دوره‌های آموزش رهبری ارکستر ارائه میدن که می‌تونه تجربیات و آموزش‌های ارزشمندی رو ارائه بده.
چند آزمون دیگه که ممکنه به اون نیاز داشته باشین کارآموزی و بورسیه‌های تحصیلی حرفه‌ای هستش. دانشجوها معمولا از طریق کار و تحصیلات تکمیلی خودشون به سطح بالایی از مهارت رهبری دست پیدا می‌کنن. اکثر رهبرهای ارکستر همه وقت خودشون رو صرف توسعه هنرشون می‌کنن.
اونها به صورت مداوم در حال مطالعه تئوری موسیقی و تاریخ موسیقی و همچنین جنبه‌های عملی رهبری هستن.
جمع‌بندی
برای تبدیل‌شدن به یک رهبر ارکستر، شما باید تحصیلات کاملی در زمینه موسیقی داشته باشین و معمولا تجربه عملی زیادی داشته باشین.
اکثر رهبرهای موسیقی با یادگیری نحوه نواختن یک یا چند ساز، بزرگ می‌شن. این آموزش موسیقی ممکنه چندین سال طول بکشه. چرا که اونها به دنبال علایق شخصی در موسیقی هستن و مهارت‌های خودشون رو در خوندن و نواختن موسیقی توسعه میدن.
برای خواندن اطلاعات بیشتر و تبدیل شدن به یه رهبر ارکستر میتونید کتاب زیر رو تهیه کنید و بخونید:
خرید کتاب آموزش ارکستراسیون ساموئل ادلر
