مقاله آموزش و تقویت انگشت گذاری بر روی تار و سه تار به جهت تمرین ،تقویت و همچنین افزایش کیفیت انگشتگذاری برای نوازندگان تار و سه تار تنظیم شده است. چون تکنیکهای انگشتگذاری این دو سازمشابه همدیگر هستند، لذا این مطالب میتواند برای نوازندگان تار و سه تار مفید باشد.
چرا که طی آن موضوعاتی که برای بسیاری از نوازندگان در زمینه انگشت گذاری تبدیل به چالش شده است را بررسی میکنیم.
آموزش و تقویت انگشت گذاری بر روی تار و سه تار
در ادامه قصد داریم مشکلات نام برده شده را رفع کنیم.
- یک: صدای نامطبوع حاصل از انگشت گذاری
- دو: وضعیت نوک انگشت برای گرفتن پردهها
- سه: نیافتن پردهها موقع انگشتگذاری در سه تار
- چهار: چگونگی افزایش سرعت انگشت گذاری
این چهار مورد برای بسیاری از هنرجویان تار و سه تار، خصوصاً نوازندگان مبتدی تبدیل به چالشی بزرگ شده است. همیشه هنرجویانی بودهاند که به خاطر این مشکلات دلسرد شده و ساز را به کلی کنار گذاشتهاند. در مقاله آموزش و تقویت انگشت گذاری بر روی تار و سه تار، بررسی میکنیم چگونه این مشکلات را رفع کنیم و چگونه به سرعت و کیفیت انگشت گذاری خود بیفزاییم.
اکثر صداهای ناقص در انگشتگذاری تار و سه تار، مربوط به انگشت سوم است. خیل کثیری از هنرجویان میپرسند و عنوان میکنند که «صدایی که از سازم بیرون میآید آنطور نیست که استاد مینوازد؛ انگار صدای نت ناقص است و به دلم نمینشیند. برای رفع آن باید چه کار کنم؟ »
این سناریو را تصور کنید:
ساز را برداشتهاید و با این پیش فرض که سه نت را قرار است بگیرید که باید به ترتیب از انگشت اول، بعد دوم و بعد سوم را روی پردههای ر – می– فا، قرار دهید، شروع به تمرین یک قطعه میکنید. با انگشت اول پرده «ر» را میگیرید، بعد با انگشت دوم پرده «می» و حالا نوبت به پرده «فا» میرسد.
توجه: اکثر هنرجویانی که از صدای نامطبوع موقع انگشت گذاری شاکی بودند، هنگام قراردادن «انگشت سوم» روی پرده سوم، دچار مشکل میشدند.
حلا به ادامه داستان توجه کنید:
حالا نوبت به گرفتن پرده «فا» با انگشت سوم میرسد. هرچقدر هم که تلاش میکنید انگشت به پرده نمیرسد و یا اگر هم میرسد به طور خیلی بدحالت روی پرده قرار میگیرد.
وقتی مضراب میزنید میبینید که صدایی ناقص و بیحال از ساز بیرون میآید.
انگشت اول و دوم که راحت به پردهها میرسد اما برای رسیدن انگشت سوم به پرده، باید کمی مچ دست خود را بشکنید. وقتی کف دستتان به دستهٔ ساز چسبیده باشد، انگشت سوم به سختی به پرده میرسد و طبیتاً صدای نامطبوعی خواهد داد.
نکته بعدی که باعث میشود موقع انگشتگذاری، صدای بدی از ساز تولید شود، مربوط به نوک انگشتان دست است.
وضعیت نوک انگشت برای گرفتن پرده ها
الف) وضعیت دقیق نوک انگشت
نوک انگشتی که قرار است روی پرده قرار گیرد را دقیقاً یک میلیمتر پشت پرده قرار دهید. در غیر این صورت، صدای ناقصی تولید خواهد شد.
با مشاهده وضعیت انگشت خیلی از هنرجویان میتوان دریافت که یا انگشت را عقبتر از پرده میگیرند و یا اینکه دقیقا روی پرده انگشت میگذارند. پس تاکید میکنم که انگشت را دقیقا پشت پرده قرار بدهید.
ب) فشار مناسب نوک انگشت روی پرده
فشاری که روی پرده وارد میکنید، خیلی مهم است. چراکه اگر ضعیف پرده را بگیرید، صدا ناقص و گِز مانند خواهد بود. صحیح این است ک نه آنقدر فشار زیاد باشد که نوک انگشتتان نوازنده درد بگیرد، و نه آنقدر ضعیف که صدای ناقصی حاصل شود.
قلق این کار فقط و فقط با تمرین به دست میآید. با تمرین بیشتر درک خواهید کرد که چه فشاری وارد کنید که صدای کامل و سالمی تولید شود. نکتهٔ مهمی که باید رعایت کنید، این است که حتما ناخنهای انگشتانی که قرار است با آن پردهها را بگیرید، کوتاه باشد.
ج) موقع تمرین پردهها را پیدا نمیکنم
چالش مهم دیگری که ذهن بسیاری از هنرجویان را درگیر کرده است، این است که موقع انگشت گذاری پردهها را پیدا نمیکنند. من علت این را فقط نداشتن تمرین کافی میدانم.
چرا که اگر مرحله به مرحله، با درسهای کتاب استاد ذوالفنون یا هر کتابی که آموز دادن را از مقدمه شروع کرده باشد پیش رفته باشید، به این مشکل بر نمیخورید.
پیشنهادی که در این زمینه برای هنرجویان مشتاق یادگیری میشود داشت، این است که اگر اوایل نوازندگی شماست، میتوانید نام پردهها را با برچسب روی دسته ساز بچسبانید. تا مدتی میتوانید از این روش استفاده کنید و بعد از اینکه پردهها را حفظ شدید، برچسبها را جدا کنید.
د) چگونه سرعت انگشت گذاری خود را بیشتر کنیم
سرعت انگشت گذاری تنها به معنای نواختن قطعات تند و ریتمیک نیست. بلکه منظور این است که بتوانید یک آهنگ را روان و بدون مشکل انگشت گذاری کنید.
بدون شک اولین و مهمترین عامل در این امر تمرین و ممارست است. شما هر قطعهای را میبتیست حداقل 15 بار کامل بنوازید. در اینصورت طبیعتاً به پردههای آن آهنگ مسلط میشوید و خیلی راحت و روان انگشت گذاری میکنید.
جهت مشورت انتخاب بهترین سه تار برای شروع نوازندگی ،میتوانید از متخصصان دلشاد موزیک راهنمایی بگیرید.
اما اگر فراتر از این موضوع فکر میکنید و قصد دارید به مراتب در این مورد قویتر شوید پیشنهاد میکنیم که اتود کار کنید.
اما پرسش جدید این است که:
اتود در موسیقی چیست؟
به تمریناتی که به شکل پی در پی، بر روی پردههای خاص با سرعتهای گوناگون انجام میشود، اتود میگویند. کتابهایی وجود دارند که اتودهایی داخل آنها نوشته شده است.
اما این کار را خودتان هم میتوانید انجام دهید و بدون نیاز به نت خاصی، اتودهایی را برای خود طراحی کنید و جدای از درسهای کتاب، دقایقی را به تقویت انگشت گذاری خود اختصاص بدهید.
- به عنوان مثال نتهای «دو – ر – می– فا» را در نظر بگیرید.
- سیم اول را دست باز و بعد پردههای «ر – می– فا» را بگیرید.
- چند بار روی این پردهها رفت و برگشت کنید.
- این کار را روی سیم دوم هم میتوانید انجام دهید.
- سیم اول سل دست باز، و بعد پردههای «لا – سی – دو».
- این حالت را هم بارها به صورت رفت و برگشتی تکرار کنید.
- روش دیگر این است که میتوانید روی هر دو سیم مانور بدهید.
- از سیم سُل شروع کرده، روی پردهای «لا – سی – دو» را بگیرید و حالا ادامه را روی سیم اول انجام دهید.
- چند بار به صورت پی در پی، روی پردههای بالای دسته رفت و برگشت کنید.
این حرکت را با سرعت کم آغاز کنید و به تدریج سرعت آن را افزایش دهید.این تمرینات تمرکز شما را بیشتر میکنند و باعث افزایش سرعت انگشتگذاری تار و سه تار برای شما میشوند. این روش را در پایین دسته هم میتوانید انجام دهید. به سلیقه خود چند پرده را انتخاب کنید و سپس روی آنها مانور بدهید.
درباره فروشگاه دلشاد موزیک
دلشاد موزیک به عنوان اولین فروشگاه لوازم موسیقی در ایران فعالیت خود را با هدف ارائه انواع ادوات موسیقی و لوازم جانبی از سال ۱۳۲۵ شروع کرده است.از اهداف فروشگاه تامین انواع سازهای ایرانی، خارجی و لوازم جانبی مربوط به سازها بوده که شامل جزئی ترین و کوچکترین قطعات تا بزرگترین لوازم جانبی است.
فروشگاه ما همه روزه با ارسال لوازم و ادوات موسیقی از طریق باربری های مجاز و معتبر به همه نقاط ایران و حتی خارج از کشور آماده ارائه خدمات به اساتید، آموزشگاه های شهرهای مختلف و فروشگاه های موسیقی می باشد.
برای مشاوره و خرید آنلاین با شماره 33938487-021 تماس بگیرید.