شناختن قسمتهای مختلف تشکیل دهندهٔ یک گیتار برای هر گیتاریستی لازم و ضروری است. وقتی قصد خرید گیتار دارید، وقتی آموزش خاصی (مثلا روش تعویض سیم گیتار) را میبینید و یا در بسیاری از این دست موارد، دانستن اطلاعات کلی میتواند برای شما بسیار کمک کننده باشد.
از این روز معرفی بخش های مختلف انواع گیتار خواهد توانست بسیار سودمند باشد.
معرفی بخش های مختلف انواع گیتار
در همه گیتارهای کلاسیک، آکوستیک و الکتریک یک سری قسمتهای مشترک وجود دارد. این دست قطعات را ابتدا معرفی کرده و سپس سراغ معرفی قطعاتی میرویم که در انواع گیتارهای کلاسیک، آکوستیک و الکتریک متفاوتند.
قسمتهای تشکیل دهنده گیتار کلاسیک
سردسته یا ( head stock )
سردستهبخش مهمی از گیتار است که ممکن است شکلهای مختلفی داشته باشد و چون tuning machineها (که یک سر سیم گیتار به آنها وصل میشود) بر روی اون قرار دارند، اهمیت زیادی دارد. یک سری از گیتارهای نادر هستند که سردسته ندارند و سیمها رویشان به نحو دیگری سوار میشوند.
گوشی کوک کردن ( tuning machines )
همانطور که گفتیم ترنینگ ماشینها روی سردسته قرار میگیرند و یک انتهای سیم گیتار به دورشان پیچیده میشود. به وسیلهٔ این tuning machineها، سیمها را کوک میکنیم.
به ازای هر سیم روی گیتار، یک tuning machine وجود دارد. به این قسمت تیونر نیز گفته میشود.
تیغه سردسته یا شیطانک ( nut )
سردسته یا شیطانک قسمتی از گیتار است که معمولا پلاستیکی یا فلزی است. این قسمت غالبا پایینتر از سردسته قرار میگیرد. به ازای هر سیم گیتار یک حفرهٔ باریک بر روی آن قرار دارد که سیم گیتار از درون آن حفره عبور میکند.
لازم به ذکر است که اگر nut نامناسب یا خراب باشد، در کوک کردن ساز مزاحمت ایجاد خواهد کرد. بعضی از انواع گیتارهای الکتریک وجود دارند که قسمت nutشان این امکان را به وجود میآورد که سیمها را در سر جایشان قفل کند تا گیتار از کوک خارج نشود.
دسته یا گردن ( neck )
دستهٔ گیتار قسمتی است که بدنه اصلی گیتار را به سردسته وصل میکند.
فرت ( fret )
فرتها، میلههای فلزیای (اغلب از جنس مس و نیکل) هستند که در یک سمت گردن یا همان دستهٔ گیتار قرار دارند.
تعداد فرتها در همه گیتارها ثابت نیست.
صفحه انگشت گذاری ( fret board )
قسمتی از دستهٔ گیتار که فرتها (رشتههای سیمی) بر روی آن قرار دارند و نوازنده بر روی آن انگشت گذاری میکند را فرت بورد یا صفحهٔ انگشت گذاری میگویند.
پاشنه ( heel یا neck joint )
قسمتی در گیتارها که دسته را به بدنهٔ گیتار متصل میکند را نِک جوینت یا هیل میگویند. (در زبان انگلیسی کلمهٔ heel به معنای پاشنه است)
بعضی از انواع گیتارهای الکتریک وجود دارند که قسمت تنه و دستهشان یک تکه است و در بقیه انواع گیتارهای الکتریک، دسته و بدنهٔ گیتار به طرز دیگری به یکدیگر متصل میشوند.
حفره صدا ( sound hole )
قسمت باز روی گیتار که صدای ساز از آن خارج میشود.
پل یا خرک ( bridge )
قسمتی از گیتار است که به بدنهٔ گیتار چسبیده و Saddle (تیغه خرک) روی آن قرار دارد. بعضی از انواع گیتارها بریج متحرک دارند. در ادامه بهآن اشاره خواهیم کرد.
تیغه خرک ( saddle )
قسمتی از گیتار که روی بریج (Bridge) قرار میگیرد و انتهای دیگر سیمهای ساز، قبل از آن که به جایی متصل بشود از روی این قسمت رد میشود را تیغه خرک یا زین میگویند.
استرینگ پگز ( string pegs )
در گیتار آکوستیک، به ازای هر سیم یک peg وجود دارد. هر سیم پس از عبور از روی saddle به وسیله یک peg به گیتار قفل میشود.
تزیین دور حفره صدا ( Rosette )
در گیتارهای کلاسیک و گاهی آکوستیک دیده میشوند و کاربرد تزئینی دارند.
تراس راد ( truss rod )
درون دسته گیتارهای آکوستیک و الکتریک ، یک میلهٔ فلزی قرار داده شده است. این میله فلزی که در یک انتها یک آچار آلن میخورد و در انتهای دیگر آن هم یک سری قطعات دیگر وجود دارند، موظف است که وقتی به آن آچار آلن بزنیم و به سمت راست بچرخانیمش، قوس دسته گیتار را کم میکند.
آن را صافتر میکند و در نتیجه فاصله بین سیمها و فرت بورد کاهش مییابد و اگر آن را به سمت چپ بچرخانیم، برعکس این قضیه اتفاق میافتد. شکل زیر به خوبی تاثیر تنظیم Truss Rod در وضعیتهای مختلف را نشان میدهد.
پیکاپ ( pickup )
در گیتارهای الکتریک و بعضی گیتارهای آکوستیک و یا کلاسیک، پیکاپ کاربرد دارد. مکانیزم عملکرد اکثر پیکاپها به این صورت هست:
پیکاپ قسمتی است که خاصیت آهنربایی دارد و اگر بخواهیم خیلی ساده توضیح بدهیم باید گفته شود که وقتی به سیم گیتار ضربه میزنیم، پیکاپ گیتار بر اثر تغییر میدانهای مغناطیسی به وجود اومده، جریان الکتریکی تولید میکند و با مدارهایی که به آن متصل هستند، این جریان را به خروجی کابل گیتار میدهد و ما به گیتار کابل زده و صدا را از آن میگیریم.
گیتارهای الکتریک میتونن یک یا چند پیکاپ داشته باشند که انواع مختلفی دارند. صحبت کردن از آنها مطلبی مفصل و مجزا میطلبد.
البته پیکاپهای گیتارهای کلاسیک و آکوستیک متنوعتر هستند. بعضی پیکاپها سنسوری هستند و یا با میکروفون صدا را داخل گیتار قرار میهند.
سوئیچ پیکاپ ( pickup switch )
در گیتارهایی که چند پیکاپ دارند، میشود با استفاده از سوییچ مشخص کرد چه پیکاپهایی کار کنند و کدام یک غیرفعال باشند.
محافظ پیک ( pick guard )
در بعضی گیتارها برای اینکه پیک یا انگشتان گیتاریست به بدنه صدمه نزند، روی بدنه قرار میگیرد.
استراپ باتن ( strap button )
در گیتارها برای اتصال بند و یا همان استرپ قرار میگیرد.
معمولا به بدنه پیچ میشود.
ورودی جک ( jack input )
قسمتی در گیتارهای پیکاپدار که کابل به آن متصل میشود.
تنظیم کنندهٔ تون و یا بلندی صدا ( volume / tone knobs )
روی گیتارهایی که پیکاپ دارند، یک الی چند knob هست که به وسیلهٔ آنها، تن و volume صدای پیکاپ رو میشود تنظیم کرد.
تیل پیس ( tailpiece )
تیل پیسها در بعضی گیتارها (بیشتر الکتریک) قرار دارند و انتهای دیگر سیمها به آنها متصل میشود. در گیتار کلاسیک انتهای سیمها به bridge متصل میشود و در گیتار آکوستیک هم همونطور که گفتیم هر سیم با یک peg به بدنه متصل میشود.
اما میشود به جای این موارد با استفاده از یک tailpiece انتهای سیمها را ثابت نگه داشت. کاربرد اصلی این قطعه در گیتارهای الکتریک هست.
هامی بار ( whammy bar )
همانطور که در قسمت Bridge گفته شد، بعضی از گیتارهای الکتریک قسمت Bridge متحرک دارند. هر گیتار bridge متحرک یک قسمتیای دارد که که میله Whammy bar به آن متصل میشود و با این میله خواهیم توانست bridge را تکان بدهیم.
با این کار سیمهای گیتار کشیده و جمع خواهند شد و قادر خواهیم بود تا صداهای زیبایی با گیتار الکتریک ایجاد کنیم. البته Whammy bar تکنیکهای خاص خودش رو داراست.
فاین تیونرز ( fine tuners )
در بعضی گیتارهای الکتریک، در قسمت Bridge به ازای هر سیم یک fine tuner قرار گرفته است. فاین fine در زبان انگلیسی به معنای ظریف است. یعنی کار هر fine tuner اینست که که میتواند سیم گیتار را با دقت زیادی کوک کند. فاین تیونرها را میتوانیم مثل پیچ به چپ و راست بپیچانیم و گیتار را با آن کوک کنیم.
استرینگ گاید ( string guide )
استرینگ گایدها در بعضی گیتارها، روی سر دسته قرار میگیرند. کارشان اینست که بعضی سیمها را قبل از اینکه به Tuning Machine متصل کنیم از زیرشان رد کنیم تا اینکه سیمهایمان روی سردسته منظم و مرتبتر قرار بگیرند.
لازم است این نکته را تاکید کنیم که اگر هنرجوی نوازندگی گیتار یا علاقمند به این ساز هستید، حتما قسمتهای تشکیل دهندهٔ آن را خاطر بسپارید. در کامنتهای زیر مطلب معرفی قطعات گیتار پاسخگوی سوالات احتمالی شما همراهان عزیز خواهیم بود.
دلشاد موزیک به عنوان اولین فروشگاه لوازم موسیقی در ایران فعالیت خود را با هدف ارائه انواع ادوات موسیقی و لوازم جانبی از سال ۱۳۲۵ شروع کرده است.از اهداف فروشگاه تامین انواع سازهای ایرانی، خارجی و لوازم جانبی مربوط به سازها بوده که شامل جزئی ترین و کوچکترین قطعات تا بزرگترین لوازم جانبی است.
برای مشاوره و خرید آنلاین با شماره 33938487-021 تماس بگیرید.