فرقی نداره که تخصصت چیه، خواننده، پیانیست یا حتی گیتاریست، نواختن نت درست و شنیدن و تشخیص دادن درست نت مهمترین کاریه که باید بتونی انجام بدی.
تمرینات سلفژ برای هر موزیسینی لازمه تا گوش موسیقیایی خودش رو تقویت کنه. مهارت سلفژ بهت کمک میکنه تا نتها و الگوها رو راحتتر شناسایی کنی و یادگیری و نواختن موسیقی برات لذتبخشتر بشه.
آموزش سلفژ به زبان ساده
امروز میخوایم باهم بفهمیم سلفژ چیه، از کجا اومده و چه راههایی برای یادگیری سلفژ وجود داره پس تا پایان با ما همراه باش.
سلفژ از کجا اومده؟
هزاران سال پیش یک راهب ایتالیایی بود که مسئول گروه کر صومعهای بود که در آن کار میکرد. این راهب چون نمیتونست به تک تک اعضای گروه کر نتها رو دقیق آموزش بده داشت دوران سختی رو میگذروند.
در اون دوران موسیقی رو مثل امروز روی کاغذ نمینوشتن و تنها کاری که این راه میتونست برای آموزش ملودی به بقیه راهبها بکنه این بود که یک ملودی رو بارها و بارها بخونه تا تک تک اعضا ملودی رو یاد بگیرن.
راهب دنبال راه سریعتری برای آموزش ملودیها بود پس تصمیم گرفت تا برای هر نتی که میخوند یک اسم انتخاب کند.
این روش آموزش ملودیها رو خیلی آسونتر کرد و کم کم روش آموزش راهب در کل ایتالیا و بعد در جهان پخش شد و به عنوان یک روش محبوب برای آموزش موسیقی شناخته شد. امروزه ما این نتها رو به نامهای Do, Re, Mi, Fa, So, La میشناسیم.
حالا بریم ببینیم که مهارت سلفژ چطور به ما کمک میکنه و اصلا چطور و با چه روشهایی میتونیم این مهارت رو تقویت کنیم و ازش بهترین بهره رو ببریم.
سلفژ چطور به ما کمک میکنه؟
سلفژ یک روش فوقالعاده برای تشخیص نتهای مختلف در موسیقی به حساب میاد و به کسانی که درحال یادگیری موسیقی هستن کمک میکنه تا الگوها رو بهتر شناسایی کنن.
هنرآموزانی که سلفژ یادگرفتهان و یا درجال یادگیری اون هستن به راحتی با شنیدن یک قطعه موسیقی میتونن الگوی اون قطعه موسیقی رو شناسایی کنن. هر نت در موسیقی وظیفه خاصی داره و سلفژ بهت یاد میده تا وظایف هر نت رو یاد بگیری.
برای مثال نت Do نتی هست که معمولا به عنوان حسن خطام آهنگ شناخته میشه و تقریبا همه آهنگها روی نت Do به پایان میرسن. نت Do همون نتی هست که به ما این حس رو میده که آهنگ به پایان رسیده.
یکی از دلایلی که برای نتهای موسیقی اسم انتخاب کردن اینه که حفظ یک الگوی نامگذاری شده برای مغز انسان خیلی راحتتره.
5 راه برای یادگیری بهتر سلفژ
پنج راه برای یادگیری سریعتر و راحتتر سلفژ وجود داره که اینجا دونه دونه باهم بررسیشون میکنیم:
- تمرین کن تا تنفست رو آرام و ریلکس کنی
- جلسههای تمرین سلفژت رو ضبط کن
- اسم نتها رو بلند بگو
- از پیانو استفاده کن
- با انرژی و با اعتمادبنفس باش
حالا بیاید ببینیم چطوری باید هرکدوم رو بهتر و بیشتر تقویت کنیم.
تمرین کن تا تنفست رو آرام و ریلکس کنی
تمرین سولفژ به استفاده از بدن نیاز داره چون باید از صدات استفاده کنی. بنابراین، خیلی مهمه که آرام باشی تا صدات به خوبی طنین انداز بشه. قبل از هر جلسه تمرین سعی کن به مدت حداقل 10 دقیقه مدیتیشن کنی.
توصیه میکنیم به پشت دراز بکشی یا روی صندلی بنشینی. در طول این 10 دقیقه، در حالی که روی نواحی پر تنش بدنت تمرکز میکنی، به آرامی و عمیق نفس بکش. هدف اینه که بدنت رو آروم کن تا نفس کشیدنت هم آرام شه.
جلسههای تمرین سلفژت رو ضبط کن
می تونی از یک دستگاه ضبط دیجیتالی استفاده کنی. این دستگاه ها دارای ویژگیهای پیشرفتهای هستن که به شما این امکان رو میده تا قدرت صدا رو تغییر بدی.
گزینه دیگهای که کمی پیشرفتهتر و کم هزینهتر است، استفاده از یک ضبط کننده صدای ساده است یا میتونی به سادگی از یک کامپیوتر یا حتی یک گوشی موبایل برای ضبط کردن صدا استفاده کنی.
در حین گوش دادن به فایلهای ضبط شده تمرین سولفژ میتونی اشتباهاتت رو پیدا کنی و ایرادات رو برطرف کنی.
اسم نتها رو بلند بگو
نت ها رو به ترتیب از بالا به پایین بگو. این تمرین بهت کمک میکنه اعتماد به نفست رو بالا ببری و هر تردیدی را که احتمالاً ممکنه احساس کنی رو از بین ببری.
با سرعت آهسته شروع کنید تا بتونی دقیقتر باشی. چند تا نت رو با سرعت یکسان مرور کن و زمانی که احساس کردی به نتها تسلط داری، به آرامی سرعت رو افزایش بده. حالا همین کار رو با سرعت بیشتر انجام بده تا زمانی که خوب راه بیوفتی.
از پیانو استفاده کن
استفاده از آلات موسیقی یک راه عالی برای بررسی درست یا غلط بودن نتهاست. برای این تمرین، استفاده از پیانو رو به شدت توصیه میکنیم.
البته میتونی از ساز دیگهای استفاده کنی، اما نتهایی که روی پیانو نواخته میشن راحتتر شنیده و شناسایی میشن. یک نت رو بخون، بعد اون رو روی پیانو بنواز و سعی کن تشخیص بدی که داری روی نت میخونی یا که نه نت رو فالش خوندی.
با انرژی و با اعتمادبنفس باش
نت ها رو با اعتماد به نفس و انرژی بخون. مهم نیست که اشتباه کنی؛ اون چیزی که مهمه اینه که قدرت صدات رو بدون ترس افزایش بدی.
این اشتیاق و انرژی به نفعت عمل می کنه و بهت کمک میکنه تا سریعتر پیشرفت کنی. یادت باشه که عدم ایجاد فشار کافی در ریه موقع شروع تمرین باعث تغییر در گام صدا میشه. اگه فشار کافی روی ریه نباشه صدا خفه میشه و به خوبی نمیتونی قدرت صدات رو به نمایش بذاری.
خلاصه کلام
یادت باشه که این نکات فقط زمانی جواب میدن و باعث پیشرفتت میشن که به طور مداوم تمرین کنی و تمرینات سلفژ رو پشت گوش نندازی.
یادگیری سلفژ از نیازهای اساسی هر موزیسینی محسوب میشه و ما یادگیری اون رو به همه کسانی که حرفه و کارشون به هر طریقی به موسیقی مرتبطه پیشنهاد میکنیم تا این مهارت رو یاد بگیرن.
انواع کتابهای آموزش سلفژ رو میتونی با بهترین قیمت و کیفیت در سایت دلشاد موزیک پیدا کنی و تنها با چند کلیک سفارش بدی.
کتاب پوزولی – کتاب سلفژ مقدماتی یک صدایی – آموزش ریتم خوانی – مونوفونیک – کتاب سرایش حسین مهرانی