فک کن مدت‌هاست که در انتظار اکران فیلم مورد علاقه‌ات نشستی، دقیقا از پارسال که تیزرش منتشر شد و تا فهمیدی که بلیت‌هاش برای فروش گذاشته شدن، بدون معطلی خریداریشون کردی.
روز اکران چند ساعت قبل شروع فیلم جلوی در سینما منتظر وایسادی و حالا بالاخره بعد از تموم شدن تبلیغ‌های بدون پایان قبل فیلم، چراغ‌های سالن سینما خاموش شدن و صدای تیتراژ ابتدائی فیلم کل فضای سالن رو پر میکنه. احتمالا از هیجان مور مورت میشه مگه نه؟
نقش موسیقی در تولیدات سینمایی
نقش موسیقی در تولیدات سینمایی
هر کارگردان و سازنده فیلمی خوب میدونه که موسیقی به طور شگفت‌انگیزی برای افزایش قدرت تاثیرگذاری محتوا بر مخاطب مهمه.
مثلا آهنگ فیلم «آرواره‌ها» رو یادته؟ اونجایی که میگه «دا-دام، دا-دام» احتمالا هر باز که بشنویش صحنه‌های دلخراش فیلم رو جلوی چشمت میارن و باعث میشن ضربان قلبت تند بشه.
بنظرت چرا موسیقی عمیق روی درک بهتر مخاطب از محتوای فیلم اثر میذاره؟ چی توی مغز بیننده اتفاق میوفته که انقدر تحت تاثیر موسیقی متن قرار میگیره؟ و مهم‌ترین سوال، سازنده‌های فیلم چطور با استفاده از این دانش میتونن مخاطب رو بیشتر جذب فیلم‌هاشون کنن؟
اگه میخوای جواب همه این سوال‌ها رو بدونی در ادامه هم با ما با مقاله نقش موسیقی در تولیدات سینمایی در دلشاد موزیک همراه باش.
تاثیر موسیقی روی مغز
نقش موسیقی در تولیدات سینمایی
اینکه موسیقی صددرصد یک تاثیری روی مغز ما میذاره که یک موضوع کاملا طبیعیه. برای اثباتش هم همین که تا آهنگ مورد علاقت رو یه جایی ناگهانی میشنوی از خود بی خود میشی و شروع میکنی باهاش خوندن، کافیه.
دقیقا تاثیری که موسیقی روی مغز میذاره باعث میشه تا هیچ چیزی در دنیا اندازه اینکه بعد از یک روز طولانی از سرکار برگردی خونه و آهنگ مورد علاقت رو گوش بدی خستگی رو از تن در نمی‌کنه.
برای همین اثرگذاری زیاد موسیقی رو مغز هست که بعضی از آهنگا باعث میشن تا با انرژی بیشتری ورزش کنیم و بعضی‌ها هم باعث میشن تا با تمام وجود گریه کنیم.
اما موسیقی دقیقا چطوری مغر رو قلقلک میده که باعث میشه ما همچین رفتارهای متفاوتی از خودمون نشون بدیم؟
کلی دانشجوی موسیقی داوطلب شدن برای تحقیقات و گرفتن MRI و بعد از بررسی دانشمندها فهمیدن که موسیقی اون بخش‌هایی از مغز که با حرکت، توجه، حافظه و برنامه‌ریزی مرتبط هستن رو تحریک میکنه.
تازه کارایی که موسیقی با مغز انسان میکنه همینجا تموم نمیشه. موسیقی در کنار تاثیر گذاشتن روی این بخش‌ها از مغز، باعث ترشح دوپامین هم میشه.
احتمالا تا حالا اسم هورمون «دوپامین» به گوش‌هات خورده. این هورمون همونیه که باعث میشه به آدم احساس خوبی دست بده یا راحت‌تر بگم همونیه که باعث ایجاد احساس خوشحالی میشه.
اون چیزی که از این مطالعات و بررسی‌ها میفهمیم اینه که موسیقی میتونه حسابی توجه ما رو به خودش جلب کنه و کاملا احساساتمون رو تحت تاثیر قرار بده و دست‌کاری کنه. پس جای تعجب نیست که موسیقی برای فیلمسازها و کارگردان‌ها میتونه ابزار باورنکردنی‌ای باشه!
حالا بنظرت فیلمسازها چطوری میتونن از تأثیرات روانی قدرتمند موسیقی برای بهتر ساختن فیلم‌هاشون استفاده کنند؟ یا نقش موسیقی در تولیدات سینمایی چیه؟
چطور از موسیقی در فیلم استفاده کنیم؟
نقش موسیقی در تولیدات سینمایی
نیل برند، یکی از تولید‌کننده‌های بزرگ دنیا نشستن به تماشای فیلم رو اینطوری توصیف کرده:«تاریکی، غریبه‌ها، انتظار و آغوش گرم و نرم صندلی سالن سینما. همه داریم برای سوار ترن‌هوایی احساسات شدن آماده میشیم و با اولین دینگ موسیقی فیلم، سفر ما شروع میشه.»
ولی چطوری میشه به‌عنوان یک فیلمساز از موسیقی استفاده کنید تا تماشاگرهات رو سوار ترن‌هوایی احساسی‌ای کنید که هیوچوقت فراموش نکنن؟
اینجا میخوایم فقط بعضی از روش‌هایی که موسیقی به کمکشون میتونه جنبه‌های کلیدی فیلمت رو بهتر و تقویت کنه رو باهم بررسی کنیم:
فضاسازی کن
نقش موسیقی در تولیدات سینمایی
موسیقی میتونه به ایجاد موقعیت فیلم خیلی کمک کنه و حس قابل لمسی به مکان صحنه‌ها و احساسات در حال اجرا بده.
این ترفند مخصوصا در فیلم‌های ترسناک خیلی کاربردیه مثلا وقتی که قهرمان داستان به یک قبرستان برخورد می کنه و یا وارد یک خانه جن زده می شود، موسیقی ملایم ودر عین حال دلهره‌آوری پخش میشه.
موسیقی تقریباً در هر نوع فیلمی می تونه به فضاسازی کمک کند. به عنوان مثال، موسیقی متن فیلم «شوالیه تاریکی» که همه احساسات رو از حس خشم گرفته تا حس غم و درد رو با قدرت تمام به مخاطب منتقل کنه.
صحنه‌سازی روایی داشته باش
نقش موسیقی در تولیدات سینمایی
موسیقی فیلم میتونه به راحتی به مخاطب القا کنه که یک شخصیت نقش مثبته یا نقش منفی یا احساسی بودن یک صحنه‌ای که قهرمان داستان یک تصمیم سخت میگیره رو افزایش بده، حتی میتونه به درک بیشتر و بهتر مخاطب از یک موقعیت خاص، کمک کنه.
به این ترتیب، موسیقی می تونه به عنوان یک لنز روایی که داستان رو با عمق بیشتری برای بیننده بیان میکنه، در نظر گرفته بشه. موسیقی در طول داستان راهنماییمون می‌کند و ما رو نسبت به کشش‌های احساسی مختلف هر شخصیت، کنش و انتخاب آگاه می‌کند.
شاید هیچکس بهتر از جان ویلیامز این کار را انجام نده. نه تنها موسیقی فیلم «آرواره‌ها» که ساخته ویلیامز هست، دقیقاً به ما میگه که یک کوسه چقدر می تواند خطرناک و ترسناک باشه، بلکه موسیقی متن فیلم «جنگ ستارگان» او عملا یک کلاس درس برای تعریف ویژگی‌های اصلی یک شخصیت از طریق موسیقی محسوب میشه.
اگه دقیقا بعد از شنیدن موسیقی متن «دارت ویدر» کاملا متوجه نشدی که این شخصیت بد و نقش منفی هست، مطمئنا داشتی فیلم رو بدون صدا و میوت می‌دیدی.
سعی کن احساسات رو به تصویر بکشی
نقش موسیقی در تولیدات سینمایی
موسیقی مناسب در لحظه مناسب می تونه تاثیر احساسی یک صحنه رو به طرز چشمگیری افزایش بده. مثلا به ملودی قدرتمندی فکر کن که اسکارلت رو در «برباد رفته» همراهی میکنه، اون تیکه فیلم که اسکارلت با خودش عهد میکنه که دیگه هیچوقت گرسنگی نخواهد کشید.
این صحنه فیلم از قبل به خودی خود بزرگ و زیبا بود، اما موسیقی باعث میشه که احساس ناامیدی و خشم اسکارلت رو به خوبی از روی پرده سینما به بیننده منتقل کنه.
یک صحنه دیگه که موسیقی متن روش خیلی اثرگذاره زمانیه که قهرمان داستان بهترین دوست خودش را از دست می ده، موسیقی مناسب می تواند شهامت و شجاعت نقش اصلی رو زیر سوال می‌بره.
یا وقتی که قهرمان فیلم کل داستان رو در پایان نجات میده، ضربان قلب مخاطب رو بالا ببره. موسیقی حتی میتونه باعث شه که وقتی دختر در پایان مردی که عاشقش هست رو به دست می آورد، احساس خوشحالی کنی یا حتی اشک توی چشمات جمع بشه.
البته معلومه که استفاده بیش از حد از موسیقی، به خصوص در مهم‌ترین لحظات فیلم، می تونه خیلی آسان باشه.
فیلمسازها باید نسبت به استفاده از موسیقی محتاط باشن تا با زیاده‌روی مخاطب رو خسته نکنن و احساسات رو به مخاطب تحمیل کنه.
سعی کن به کمک موسیقی مخاطب رو به آرومی به سمت مسیر احساسی‌ای که میخوای راهنمایی کنی تا خودش هم باهات همگام بشه نه اینکه به زور بیننده رو هل بدی به سمت مسیر احساسی مدنظرت.
نشونه‌های فرهنگی، اجتماعی یا جغرافیایی را برجسته کنید
موسیقی می‌تواند به شخصیت‌پردازی بیشتر از محیط فیزیکی فیلم کمک کند همچنین میتونه فرهنگ رو آشکار کنه یا آداب اجتماعی یک گروه را به نمایش بذاره.
مثلا در فیلم بلک پانتر، موسیقی متن و طبل‌هایی وحشیانه نواخته میشن، بینندگان را به کشور مخفی واکاندا دعوت می کنن، جایی که ناگهان میراث آفریقایی با پیشرفت علمی چشمگیر روبرو می شه.
غیرممکنه که این فیلم رو ببینی و ضربه‌های قوی طبل‌ها رو با پوست و استخوانت حس نکنی، مخصوصا اونجایی که T’Challa برای رهبری و نجات مردمش مبارزه می کنه.
خلاصه کلام
موسیقی متن یکی از مهم‌ترین عوامل در افزایش یا کاهش اثرگذاری یک فیلم به حساب میاد اما انتخاب و استفاده به‌جا از موسیقی هم بسیار بسیار مهمه.
برای اینکار بهتره که خودت هم کمی از ساز و آواها سر در بیاری و یکی از بهترین روش‌ها برای تقویت این موضوع یادگرفتن و نواختن یک ساز هست حالا هر سازی میخواد باشه گیتار یا پیانو فرقی نداره.
در دلشاد موزیک همه و همه سازها با بهترین قیمت و کیفیت موجود هستن فقط کافیه یه سری به سایت ما یا مغازه‌هامون بزنی تا بتونی ساز موردعلاقه‌ات رو خریداری کنی.
