توضیحاتی درباره کتاب تئوری موسیقی
شوپنهاور موسیقی را عالیترین هنرها میداند چون بیش از سایر آنها از قید هدفهای غیرهنری آزاد است. مهمترین عاملی که به معنای اعم، پایه و اساس جدی در آموزش موسیقی به کار میرود، سلفژ است که از دو قسمت عمده تشکیل میشود:
۱. قسمت عملی
۲. قسمت نظری (علمی)

کتاب تئوری موسیقی مصطفی کمال پورتراب
قسمت عملی شامل خواندن و تلفظ نت ها به شکل آوازی و به شکل وزن خوانی و قسمت نظری شامل شناخت کلیهی علامتها و قواعدی است که در طی قرون متمادی به منظور اجرای هر چه دقیقتر موسیقی به تدریج ابداع شده و تکامل یافتهاند تا بتوان شناخت هنری را که واقعیتی درونی است و بیشتر جنبهی عاطفی دارد با این علامتها و فواعد، به شناخت علمی تبدیل نمود.
پیشگُفتار کتاب تئوری موسیقی
بهنام آن که گل را رنگ و بو داد زشبنــــم لالـــههـــا را آبــــرو داد
به گل بخشید حسن و دلسِتانی به بلبل داد عشـــق و نغمــهخــوانـی
موسیقی نوازشگر گوش، رهنمون و مهیج دل و تلطیفکننده و صفادهندهی روح است و خَلقِ موسیقی عبارت از نظامی صوتی است که اجزاء گوناگون یک اثر موسیقایی را با انسجامی وصفناپذیر به یکدیگر پیوند میدهد.

کتاب تئوری موسیقی پور تراب
موسیقی سادهترین و خالصترینِ هنرهاست که توصیفکنندهی هیجانات و محرّک ذوق هنری و حسِّ زیباپرستی و ترجمانِ احساسات، به دور از سودجویی است.
«شوپنهاور» موسیقی را عالیترین هنرها میداند چون بیش از سایر آنها از قید هدفهای غیر هنری آزاد است.
مهمترین عاملی که به معنای اعمّ، پایه و اساسِ جدّی در آموزشِ موسیقی بهکار میرود، سُلفِژ است که از دو قسمت عمده تشکیل میشود:
- قسمت عملی
- قسمت نظری (علمی)
قسمت عملی شامل خواندن و تلفظ نتها به شکل آوازی و وزنخوانی و قسمت نظری شامل شناخت کلیهی علامتها و قواعدی است که در طی قرون متمادی به منظور اجرای دقیقتر موسیقی به تدریج ابداع شده و تکامل یافتهاند تا بتوان شناخت هنری را که واقعیتی درونی است و بیشتر جنبه عاطفی دارد با این علامتها و قواعد، به شناخت علمی تبدیل نمود.

کتاب تئوری موسیقی مصطفی کمال پورتراب
برخلاف بعضی از کشورهای شرقی که در آنها آموزش ساز و آواز به صورت سینه به سینه تعلیم داده میشود، در تمام مدارس موسیقی جهان و کُنسرواتوارها، آموزش سُلفژ و تِئُری از جمله دروس بنیادی به شمار میرود.
در هنرستانهای موسیقی کشور ما نیز از بدو تأسیس، درس سُلفژ و تِئُری در کلاسهای ابتدایی و متوسطه به عنوان دروس بنیادی در نظر گرفته شده است.
البته دروس دیگری مانندِ هارمُنی، سازشناسی، کُنترپُوان، سازآرایی و غیره نیز جزء تِئُری به معنای اعمّ محسوب میشوند، ضمن این که دروس مذکور، قسمت عملی نیز دارند.
این کتاب در سال ۱۳۴۵ با توجه به نیاز هنرجویان هنرستان عالی موسیقی ملی به شکل جزوهای فشرده تدوین گردید که مشروح آن توسط مدرسان، در کلاسهای گوناگون تدریس میشد و تکالیفی نیز از جانب آنها به هنرجویان داده میشد.

کتاب تئوری موسیقی پور تراب
درسال ۱۳۵۸ نگارنده، جزوهی یاد شده را تکمیل کرد و پاره ای از اصطلاحات فنی موسیقی به زبانهای انگلیسی (با نماد .Eng)، فرانسه (با نماد .Fr)، آلمانی با نماد (Ger) و ایتالیایی (با نماد It) را به آن افزود.
این کتاب چندین بار در سال ۱۳۵۹ به وسیلهی انتشاراتِ چنگ در قطع جیبی به چاپ رسید و در سال ۱۳۶۳ نیز چندین بار در قطع رُقعی منتشر شد.
بعد از آن به علت مشکلاتی که پیش آمده بود تجدید چاپ آن متوقف گردید و چون به علت نایاب شدن کتاب، عدهی زیادی از هنرجویان هنرستان موسیقی و دانشجویان دانشگاهها خواستار ادامهی انتشار آن بودند؛

کتاب تئوری موسیقی پور تراب
به ناچار در سال ۱۳۶۸، نشر چشمه با ویرایش و حروفچینی مجدد، ادامهی چاپ آن را بهعهده گرفته و بدون در نظر گرفتن نوبت چاپهای ناشر نخست، به عنوان نوبت یکم، انتشار آن را آغاز نمود.
اما بنا به استقبال خواستاران، تاکنون نوبت چاپ آن به چهل و پنجم رسیده است و اکنون ویراستِ پنجم کتاب تئُری در سال ۱۳۹۰ با حروفچینی مجدد و تغییرات بنیادی و ویرایش آن به کوشش واحد آموزش و پژوهش موسیقی انتشارات چنگ، با حجمی بیشتر، تقدیم علاقهمندان میشود.

کتاب تئوری موسیقی مصطفی کمال پورتراب
امید است مطالب این کتاب بیش از پیش سبب اعتلای دانش علمی موسیقایی برای هنردوستان شود.
در خاتمه از آقای علی برلیانی مدیر انتشارات چنگ که نُتنویسی چاپهای قبلی و مسئولیت ویراستاری و آمادهسازی نهایی کتاب حاضر را برعهده داشتند، سپاسگزاری مینمایم.
مصطفی کمال پورتراب
فهرست کتاب تئوری موسیقی
پیشگفتار
فصل یکم
- مبانیِ موسیقیِ نظری
- تعریفِ موسیقی
- نُت
- حامِل
- نام نُت هایِ موسیقی
- کلید
- کلیدِ سُل
- خطوطِ اضافه
- گُسترهی صدای انسان
- نردبان موسیقایی
- ریتم
- شکل نُتها
- چند تعریف کلّی مربوط به ریتم
- سکوتها
- علامتهای دیگر دیرَندها
- خطّ اتّحاد
- خطّ اتّصال
- نقطه
- دو نُقطه
- صدای مُقَطَّع
- صدای نیمهمُقَطَّع
- صدای بیش مُقَطَّع
- نقطهی توقّف
- «تمرینهایِ شفاهی» و «تکالیف عملی» و «آزمونِ درکِ مطلب»
فصل دوم
- مِتریک
- میزانهای ساده
- میزانهای ترکیبی
- نسبت بین میزانهای ساده و ترکیبی مربوطه
- ضربزدن
- میزانهای مختلط (لَنگ)
- سکوتهای طولانی
- تقسیمات دیرَندِ نُتها
- سنکُپ
- ضدِّ ضرب
- میزانهای ضعیفتر و قویتر
- تکیه و اَرکانِ عَروضی
- الف. اَرکانی که با ضربِ یکمِ میزان شروع میشوند
- ب. اَرکانی که با ضربِ آخرِ میزان شروع میشوند
- ج. اَرکانی که به شکل سنکُپ یا میزانِ لَنگ است
- «تمرینهای شفاهی» و «تکالیف عملی» و «آزمون درک مطلب»
فصل سوم
- فاصلههای موسیقایی
- علامتهای تغییردهند
- نیمپردهی دیاتنیک و کرُماتیک
- نتهای مترادف (آنارمُنیک)
- فاصلههای گوناگون از مبنای ۷ نُتِ موسیقی
- معکوسِ فاصلهها
- فاصلههای نغمِگی (ملُدیک) و هماهنگ (هارمُنیک)
- فاصلههای مُلایم و و نامُلایم
- فاصله های ساده
- فاصله های ترکیبی
- «تمرینهای شفاهی» و «تکالیف عملی» و «آزمون درک مطلب»
فصل چهارم
- گام و مایه (تُنالیته)
- الف. گام دیاتُنیک
- گام بزرگ طبیعی یا نظری (ماژُرِ تِئُریک)
- دانگ یا تِتراکُرد
- گام کوچکِ طبیعی یا نظری (مینُرِ تِئُریک)
- گام کوچکِ هماهنگ (مینُرِهارمُنیک)
- گام کوچک نغمِگی (مینُرِ مِلُدیک)
- گام بزرگِ هماهنگ (ماژُرِ هارمُنیک)
- گام بزرگ نغمگی (ماژُرِ مِلُدیک)
- گامهایِ همنام
- نُتِ دیاتُنیک
- ب. گام کرُماتیک
- نُتِ کرُماتیک
- نتهای مایِگی (تُنال) و مَقامی (مُدال)
- نام کاربُردیِ درجاتِ گام دیاتُنیک
- پیدایشِ گامهای دیاتُنیکِ بزرگِ (ماژُرِ) دییزدار
- پیدایشِ گامهای دیاتُنیکِ بزرگِ (ماژُرِ) بِمُلدار
- مایهشناسیِ گامهای بزرگ (ماژُر)
- گامِ کوچکِ نسبی (مَقامِ کوچکِ نسبی)
- علامتهای عَرَضی (فَرعی) و مایهنَما (اصلی)
- پیدایش گامهای کوچکِ (مینُرِ) دیاتُنیک
- مایهشناسی گامهای کوچک (مینُر)
- گامهای مُترادِف (آنارمُنیک)
- تابلوی گامهای بزرگ (ماژُر) و کوچکِ (مینُرِ) دییِزدار
- تابلوی گامهای بزرگ (ماژُر) و کوچکِ (مینُرِ) بِمُلدار
- دایرهی گامها
- گامها با مقامهای کلیسایی
- مایهها و مقامهای همسایه
- مایهشناسیِ همسایه
- انتقال
- مُدگَردی (مُدولاسیُن)
- «تمرینهای شفاهی» و «تکالیف عملی» و «آزمون درک مطلب»
فصل پنجم
- حالتها
- حالتهای بُرونی
- حالتهای درونی (کاراکتر)
- حرکتها
- تُندا
- فهرست تُنداهای گوناگون، بر حسب مِترُنُمهای مختلف
- تغییراتِ تُندا
- اصطلاحاتِ مربوط به شتاب در تُندا
- اصطلاحاتِ مربوط به کُند کردن تُندا
- اصطلاحِ مربوط به قطع کردن ناگهانی موسیقی برای چندلحظه
- اصطلاحاتِ مربوط به اجرای آزادتر
- اصطلاحاتِ مربوط به برگشتن به تُندای نخست پس از تغییرات قبلی
- «تمرینهای شفاهی» و «تکالیف عملی» و «آزمون درک مطلب»
- فصل ششم
- اختصارات
- نشانهی بَرگَشت
- نشانههای اِعاده
- علامت آرپِژ
- علامت تکرار یک مُتیف
- علامتِ تکرارِ یک میزان
- علامتِ تکرارِ دو میزان
- علامتِ تکرارِ یک نُت (تْرِمُلُ) به شکل دولاچنگ
- علامتِ تکرارِ دو نُتِ مختلف (بَتری) به شکل دولاچنگ
- علامت بَتری به شکلِ سه لاچنگ
- نُتهای تزیینی
- پیشا (اَپُّج یاتورا)
- پیشا کوتاه (اَچّاکاتور)
- قُلاّب (گروپِتُّ)
- غَلت (تریل)
- گَزِشِ فوقانی
- گَزِشِ تحتانی
- زیوَر
- صوتبَر
- «تمرینهای شفاهی» و «تکالیف عملی» و «آزمون درک مطلب»
فصل هفتم
- آکُرد شناسی
- آکُرد
- انواع آکُردهای سهصدایی
- نام آکُردها روی درجاتِ گام
- نقش (فُنکسیُن)
- وارونگیها (معکوسها)ی آکُردهای سهصدایی
- آکُرد چهاروشش
- آکُردهای چهار صدایی
- قسمِ یکم – آکُرد هفتمِ نمایان
- قسمِ دوم – آکُرد هفتمِ کوچک
- قسمِ سوم – آکُردِ هفتمِ کوچک و پنجمِ کاسته
- قسمِ چهارم – آکُردِ هفتمِ بزرگ
- قسمِ پنجم – آکُرد هفتمِ کاسته
- قسمِ ششم – آکُرد هفتمِ بزرگ و کاملِ کوچک
- قسمِ هفتم – آکُردِ هفتمِ بزرگ و پنجمِ افزوده
- معکوسهای آکُردهای چهار صدایی
- آکُردهای پنج صدایی
- آکُردِ نهمِ نمایانِ بزرگ
- آکُردِ نهمِ نمایانِ کوچک
- آکُردِ نهمِ بزرگ و هفتمِ کوچک
- آکُرد نهمِ کوچک و هفتمِ کوچک
- آکُرد نهمِ کوچک و پنجمِ کاسته
- آکُرد نهمِ بزرگ و هفتمِ بزرگ
- آکُرد نهم افزوده
- آکُرد نهمِ کوچک و هفتمِ کاسته
- آکُردِ نهمِ بزرگ و هفتمِ بزرگ و کاملِ کوچک
- آکُرد نهمِ بزرگ و پنجمِ افزوده
- معکوسهای نهمِ نمایانِ بزرگ و کوچک
- آکُرد یازدهم و سیزدهمِ بُنمایه (تُنیک)
- آکُرد یازدهمِ نمایانِ و سیزدهمِ نمایان
- آکُردهای دیاتُنیک و کرُماتیک
- آکُرد ششمِ ناپلی
- آکُرد ششمِ افزودهی ایتالیایی
- آکُرد ششمِ افزودهی فرانسوی
- آکُرد ششمِ افزودهی آلمانی
- هارمُنی
- فَراهنگها (هامُنیکز)
- «تمرینهای شفاهی» و «تکالیف عملی» و «آزمون درک مطلب»
خرید کتاب طبلک و بازی (آموزش ریتم به کودکان همراه با شعر و انیمیشن)
همین حالا می توانید با خیال راحت کتاب طبلک و بازی (آموزش ریتم به کودکان همراه با شعر و انیمیشن) رو از فروشگاه دلشاد موزیک بصورت آنلاین خریداری کنید.
همچنین بهتره بگیم سایت دلشاد موزیک بزرگترین آرشیو و فروشگاه آنلاین کتاب های حوزه موسیقی هست و شما می توانید تقریبا هر کتابی که دلتون می خواهد رو در این کتابخانه پیدا کنید و به صورت آنلاین خرید کنید.
برای دیدن همه کتاب ها روی عکس یا لینک زیر کلیک کنید:
داود –
یک کتاب بسیار عالی برای درک مبانی موسیقی