کمانچه امیر پشت باز

ساز کمانچه پشت باز از دیگر سازهای خوش صدای ایرانی است که در بین افراد لرستانی بیش از هر جای دیگر در ایران، طرفداران زیادی دارد. سازهای ایرانی با طراحی و مدل های متفاوتی تولید شده‌اند تا هر فرد بتواند با توجه به سطح نوازندگی که هست و نیازی که دارد، بهترین آن را تهیه کند.

قسمت پشت کمانچه لری به صورت باز طراحی شده است، که به آن تال گفته می‌شود. این ساز در ایران و حتی در سطح جهانی شهرت بسیاری پیدا کرده‌اند و بسیاری از نوازندگان به ساز کمانچه امیر علاقه زیادی دارند.

این ساز نوع آرشه ای است که از سازه های مختلفی از جمله چوب، استخوان، پوست طبیعی حیوانات و… ساخته شده است. ساز کمانچه به صورت نشسته نواخته می‌شود. در انتهای آن پایه ای قرار دارد که می‌توان آن را روی زمین یا پا قرار داد.

نام آرشه ای که در این ساز استفاده می‌شود نام فرانسوی است که به معنی کمان کوچک است یا با نام کمانه نیز شناخته می‌شود؛ چراکه شباهت به کمان دارد.

ساز کمانچه امیر پشت باز از قسمت های مختلفی مانند پایه، کاسه، خرک، پوست، سیم، دسته، سرپنجه، گوشی، صراطی و… تشکیل شده است که در ادامه در خصوص طراحی و جنس ساز هر یک از این قسمت ساز امیر توضیح خواهیم داد.

جنس کاسه ساز از جنس توت و مخروطی شکل است. این قسمت دهانه ای باز دارد که پوستی از جنس پوست بره روی آن کشیده می‌شود. قسمت پشتی کاسه این ساز باز است که به افزایش صدای ساز کمانچه کمک می‌کند.

همچنین لازم به ذکر است که بدانید که پوست قرار گرفته روی ساز در تولید صدا نقش بسیار مهمی دارد، به طوری که بدون پوست هیچ صدایی از آن تولید نخواهد شد.

قطعه خرک این ساز از جنس چوب است و روی پوست قرار می‌گیرد که محل قرارگیری سیم های ساز است. روی خرک شیارهایی قرار گرفته که محل قرار گیری سیم ها است.

جنس دسته کمانچه از جنس گردوی با کیفیت کاملا خشک است تا پس از مدتی تغییر شکل ندهد. قطر دسته به اندازه ۳ سانتی متر و طولی به اندازه ۲۵ سانتی متر دارد، که یک سر آن به کاسه و سر دیگر آن به سرپنجه می‌رسد.

همانطور که گفته شد سرپنجه در انتهای دسته قرار گرفته و به شکل تو خالی است. همچنین در کنار آن ۴ عدد گوشی از جنس چوب گردو قرار داده اند. ساز با گوشی‌های قرار گرفته در ساز کمانچه کوک می‌شوند.

جنس شیطانک از شاخ است که بین دسته و پنجه قرار می‌گیرد. سیم از روی این قطعه از ساز به گوشی ها می‌رسد. همچنین ۴ عدد سیم در این ساز قرار گرفته است و همانند آکورد ویلون روی ساز کمانچه قرار می‌گیرد. همانطور که گفتیم تمامی قسمت های سازریال از سازه های طبیعی است که منجر به افزایش کیفیت کمانچه شده است.

با توجه به کیفیت و طراحی که دارد، از قیمت مناسبی نیز برخوردار است. اقلام همراه که در کنار ساز کمانچه در نظر گرفته شده، آرشه و کاور است.