فهرست کتاب دستور سه تار – دوره متوسطه
- مقدمه
- نشانه ها
- توضیحات
- دانگ ها و فواصل مشترک در هفت درآمد دستگاه ها
- دستگاه شور
- پیش درآمد
- درآمد
- کرشمه
- چهار مضراب
- زیر کش سلمک
- گریلی
- رنگ
آواز ابوعطا
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب
- حجاز
- رنگ
آواز بیات ترک
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب
- جامه دران
- شکسته
- رنگ
آواز افشاری
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب برای تار
- چهار مضراب برای سمتار
- عراق
- رنگ اول
- رنگ دوم
آواز دشتی
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب
- ضربی گیلکی
- اوج
- رنگ
دستگاه سه گاه
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب
- بسته نگار
- مخالف
- رنگ
دستگاه چهارگاه
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب
- زابل و مویه
- ضربی حصار
- کرشمه ی حصار
- مخالف
- کرشمه ی حزین مخالف
- رنگ
ستگاه ماهور
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب
- داد
- چهار مضراب مجلس افروز
- دلکش
- چهار مضراب عراق
- حربی
- رنگ
دستگاه همایون
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب
- رنگ زنگ شتر
- چکاوک
- کرشمه ی بیداد
- رنگ
آواز بیات اصفهان
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب
- جامه دران
- ضربی راجه
- اوج
- رنگ
دستگاه نوا
- پیش درآمد
- درآمد
- کرشمه
- چهار مضراب
- ضربی نیشابورک
- نهفت
- رنگ
دستگاه راست پنجگاه
- پیش درآمد
- درآمد
- چهار مضراب
- پروانه
- لیلی و مجنون
- رنگ
مقدمه کتاب دستور سه تار – دوره متوسطه
آموزش موسیقی ایران در قرن اخیر مسیر پرفراز و نشیبی را طی کرده است و در این راه گاه دچار تحولات اساسی نیز شده است. تحولاتی که در زمینه ی آموزش موسیقی روی داده در واقع ناشی از دگرگونی های خود موسیقی بوده است.
ریشه ی این دگرگونی ها را هم باید در عرصه های اجتماعی جست وجو کرد چرا که هنر تجلی گاه نیازهای جامعه است و هرگاه جامعه ای نیاز به دگرگونی داشته باشد این نیاز را در ابتدا از راه دگوگون سازی هنر خود بیان خواهد کرد.
با پیشرفت لحظه به لحظه ی فن آوری و گسترش روزافزون، ارتباطات تاثیر گذاری فرهنگ های گوناگون بر یکدیگر روز به روز بیشتر از گذشته می شود در این میان ملت هایی که از نظر اقتصادی و تحولات علمی و صنعتی پیشرفت بیشتری داشته اند توانسته اند از نظر فرهنگی نیز تاثیرات تعیین کننده ای بر ملل دیگر بگذارند – حتا بر آنان که از جنبه های فرهنگی و معنوی غنی تر برخوردار بوده اند.
کشور ایران از جمله کشورهایی است که دارای پیشینه ی تاریخی و فرهنگ کهن هستند و مردم آن در فراز و نشیب تاریخ اگرچه برخی از ویژگی های فرهنگی خود را از دست داده و دست چینی از فرهنگهای دیگر را جای گزین کرده اند.
اما در مجموع بسیاری از این ویژگیها را حفظ کرده اند نامه یه هه ر دعایی له زیان به رنامه زوله حمد متاسفانه امروز ملتهایی که میتوانند به علت داشتن ریشه های مشترک تاریخی و فرهنگی به هم نزدیک باشند و تاثیرات مثبتی روی هم بگذارند همگی چشم به دنیایی دوخته اند که از لحاظ اقتصادی و سیاسی پیشرفته تر ولی از نظر فرهنگی کاملاً با آنان متفاوت است.
البته شکی نیست که فرهنگ و هنر غرب در قرون گذشته تحولات قابل ملاحظه ای داشته است، اما به موازات آن جنبه ی تسلطگرایی آن را نیز باید در نظر گرفت که این امکان را به وجود می آورد تا با استفاده از قدرتی که دارد، فرهنگهای دور را نیز تحت تأثیر خود قرار دهد؛ به طوری که امروز در ایران به هنری پیشرفته» میگویند که به فرهنگ غربی
نزدیک تر باشد. نسل من ان تم امروز تلاش ما در عرصه ی هنر تلاش بسیار حساسی است نه می بایست کاملاً شیفته و خود باخته ی فرهنگ های دیگر بشویم و نه این که امکان هرگونه ارتباط و تجربههای مفید ناشی از ارتباط را از بین ببریم. هرچند تحول و دگرگونی اجتماعی یک ضرورت تاریخی است حفظ میراث فرهنگی و هماهنگ سازی درست آن با شرایط زمان نیز لازم است.
هر قدر فرهنگ و هنر غنی خود را محفوظ بداریم و در پربارتر شدنش کوشاتر باشیم ترس از خدشه دار شدنش کمتر خواهد شد. در قرن گذشته استادان بزرگی چون میرزا عبدالله میرزا حسین قلی علی اکبر خان شهنازی درویش خان، علی نقی وزیری ابوالحسن صبا و …
هر کدام به گونه ای نقشی به سزا در تحولات موسیقی ایران و در امر آموزش آن داشته اند. نکته ی جالب توجه این است که نظرات هیچ کدام از این استادان با یکدیگر مغایرت اساسی نداشته است و همگی بر این عقیده بوده اند که موسیقی و فرهنگ ایران باید با دلسوزی و فداکاری حفظ شود آموزش این هنر به نسلهای آینده سرلوحه ی کار این استادان و آفرینش و خلاقیت لازمه ی حیات هنری شان بوده است.
اما هر کدام از آنها میبایست این هدف بزرگ را با توجه به شرایط موجود زمان و عصری که در آن زندگی می کرده اند، پیش .برند به عنوان مثال دلیل این که زمینه هایی از فرهنگ و موسیقی غرب در آثار علی نقی وزیری به چشم میخورد این است.
شرایط آن دوره ایجاب میکرده که حتا حفظ میراث فرهنگی با ظاهری متمایل به غرب انجام شود و در غیر این صورت تاثیر گذاری لازم تحقق نمی یافته است اما نقشی که ابوالحسن صبا – شاگرد – وزیری پیدا میکند متفاوت است.
او با جوهر است – گذرانده و توانسته است نقش بسزایی در حد یک بازسازی مؤثر در موسیقی ایران داشته باشد از جمله تحولات آموزش موسیقی ایران مکتوب شدن آن است. در گذشتههای دور موسیقی تمام جهان به صورت شفاهی بوده است.
در غرب نیز پس از تحولاتی که منجر به مکتوب شدن همه ی علوم و فنون شد موسیقی هم به صورت مکتوب متداول شد. اما هنوز هم در تمام جهان یک اثر موسیقی ابتدا به صورت غیر مکتوب در ذهن هنرمند به وجود میآید و بعد ثبت میشود؛
همان طور که یک اثر نقاشی اول در ذهن نقاش شکل میگیرد و تابلو نماد بیرونی آن است که به صورت عینی در می آید حضور خود هنرمند یا یک استاد دیگر در آموزش ،موسیقی چه به روش شفاهی و چه به طریق ،کتبی ضروری و تعیین کننده است.
اگر شاگرد قطعه ی موسیقی را تنها با استفاده از نت و بدون حضور استاد یاد بگیرد اجرای او از آن قطعه به مراتب با روح خالق آن اثر فاصله خواهد داشت و قطعاً حضور، استاد به نمایندگی صاحب ،اثر انتقال دهندهی روح خالق آن است.
میتوان مکتوب شدن موسیقی ایران نیز از لحاظ ثبت اهمیت بیشتری دارد تا از لحاظ آموزش و اجرای آن گفت اجرای تمام آثار موسیقی که به صورت مکتوب درآمده،اند بدون حس و حضور استاد بی معنی خواهد بود.
به همین ترتیب علی نقی وزیری از جمله استادانی است که به دلیل رابطه و اشنایی با فرهنگ و هنر ،غرب برای مکتوب شدن موسیقی اهمیت زیادی قایل بود و میتوان او را از پیش کسوتان این زمینه در دوران تجدد دانست آن ها بهشهر همان طور که می دانید موسیقی ایران در گذشته نیز به شیوه ی مکتوب بوده است و فلاسفه و دانشمندان و هنرمندان، در عرصه های عملی و نظری این هنر آثار زیادی خلق کردهاند.
متاسفانه بسیاری از این آثار در شرایط نامناسب تاریخی اجتماعی و سیاسی از بین رفته اند؛ اما میزان ارزش آثار معدودی که به جای مانده برای اثبات این مدعا کافی است که موسیقی ایران بر اثر جبر زمان به مدت طولانی از شکل مکتوب خود دور افتاده و همین امر نیز باعث زبانهای بسیاری شده که تحمل کرده است.
پس از تسلط فرهنگی غرب استادان ما ضرورت مکتوب شدن موسیقی را حس کردند؛ اما این بار تحت تاثیر شرایط و تفکر حاکم به جای آن که این مهم را با استمداد از فرهنگ غنی گذشته به انجام برسانند و راه گذشتگان خود را ادامه دهند.
به شکل متداول بین المللی – یا بهتر بگوییم غربی آن روی آوردند. خوشبختانه در چند دهه ی اخیر با وجود تمام کمبودها، مشکلات و موانع، هنرمندان و استادان گرانقدر عصر حاضر تلاش ارزنده ای در زمینه ی کتابت موسیقی ایران با حفظ هویت اصلی و ویژگی های آن به عمل آورده اند امید میرود.
موسیقی دان ایرانی با تولدی دوباره در عرصه ی نظری موسیقی و یافتن ابزار مناسب و درخور کتابت، آن بتواند گامی در جهت حفظ میراث فرهنگی جهان برداردملي امنية معنى القمامة چند نکته در مورد این کتاب عشرت العين هدف از نوشتن کتاب دوره ی متوسطه آشنا شدن سریع تر تسلط و درک راحت تر هنرجویان از محتوای موسیقی دستگاهی در همان آغاز راه است.
در این کتاب تمام هفت دستگاه و پنج آواز منشعب از آنها به صورت مختصر نوشته شده است تا از این طریق ذوق هنرجویان پرورش یابد و آشنایی عمیق تری نیز با نغمه ها و فرمهای موجود در موسیقی دستگاهی پیدا کنند.
مسلماً در دوره ی، عالی هنرجویان با جزئیات بیشتر و پیچیده تری به آموختن ردیف خواهند پرداخت؛ بنابراین در این کتاب بیشتر با فرم های متداول در اجرای موسیقی دستگاهی مانند پیش درآمد چهار مضراب ضربی و رنگ آشنا می شوند و گوشه های اصلی دستگاه ها و آوازها را نیز فراخواهند گرفت. نکته ی مهم برای هنر جویانی که برای اولین بار با ردیف مواجه میشوند در ک کششها و قالب بندی ریتم و ملودی هاست.
متن ردیف دارای ریتم های گوناگون و متغیر است در این کتاب برای ساده شدن ،گوشه ریتم اولیهی هر گوشه به عنوان قالب ریتمیک آن در نظر گرفته شده است.
در ابتدا هترجو با راهنمایی هنر آموز با الگوی ریتمیک اولیه ی گوشه آشنا می شود سپس ملودی در قالب همان الگو در کل گوشه تکرار می شود به همین دلیل تمام گوشه ها از نظر ،ریتم به صورت قرینه زیر هم نویسی شده اند تا در همان نگاه اول کل ریتم هر گوشه برای هنرجو قابل رؤیت باشد.
ضمناً در قطعههای ضربی اگر آهنگها اشاره به گوشه ای دارند نام آن گوشه در همان جا ذکر شده تا هنرجو حرکت آهنگین گوشه ها را در قطعههای ضربی نیز فراگیرد نکته ی دیگری که هنرجویان از ابتدا باید از اهمیت آن مطلع، شوند به کارگیری مضراب های بجا و درست است.
در بسیاری از جمله،ها مضرابها به صورت های گوناگون و متنوعی به کار میروند باید توجه داشت که هر مضراب راست یا چپ به دلیلی در جای خاص خود آمده و نباید به صورت دیگری اجرا شود مضراب های راست که با شدت بیشتری اجرا میشوند.
در واقع وظیفه ی تشکیل تقسیمات ریتمیک در آواز را به عهده دارند علاوه، براین از مضراب بندیهای مختلف به منظور ایجاد حرکت در، ریتم حفظ قرینگیهای ریتمیک و ملودیک تطبیق ملودی با هجاهای کلام ایجاد تنوع در تحریرها ایجاد شدت ها و اکسان های ،مختلف ایجاد لحنهای گوناگون رعایت امکانات تکنیکی ساز و رسیدن به سرعت مطلوب استفاده میشود.
به عنوان مثال اگر تقسیم های جمله سه تایی ،باشند مضرابهای راست و چپ به شکلهای گوناگونی که هر کدام مفهوم خاص خود را دارند میتوانند ظاهر شوند مانند
برای اجرای صحیح مضرابها میتوانید ابتدا ترکیبهای مختلف مضراب را جدا از درس تمرین کنید.
دقت در انگشت گذاری ها نیز اهمیت بسیار دارد انگشت گذاری در سه تار و، تار دو گونه است:
- انگشت گذاری به شیوه ی قدما که دارای خصوصیات زیر است:
الف) انگشت ها اغلب به صورت پیوسته و بدون پرش حرکت میکنند.
ب) حرکت انگشت ها در حد دانگ های گوشه ها حد فواصل چهارم یا پنجم است.
ج) حرکت های پاساژگونه بیش از حد فواصل چهارم یا پنجم به ندرت صورت میگیرد.
- انگشت گذاری به شیوه های جدید.
خرید کتاب دستور سه تار – دوره متوسطه)
در همین سایت دلشاد موزیک شما می توانید کتاب دستور سه تار (دوره متوسطه) را به صورت آنلاین خریداری کنید.
سایر این مجموعه را می توانید از اینجا خرید کنید:
کتاب دستور سه تار (دوره اولیه)
مقدمه کتاب دستور سه تار (دوره متوسطه)
همچنین بهتره بگیم سایت دلشاد موزیک بزرگترین آرشیو و فروشگاه آنلاین کتاب‌های حوزه موسیقی هست و شما میتوانید تقریبا هر کتابی که دلتون میخواهد رو در این کتابخانه پیدا کنید و به صورت آنلاین خرید کنید.
برای دیدن همه کتاب‌ها روی عکس یا لینک زیر کلیک کنید:
دیدن همه کتاب های فروشگاه دلشاد موزیک
کتابخانه دلشاد موزیک – بزرگترین کتاب فروش آنلاین در زمینه موسیقی (سنتی – پاپ – کلاسیک و..)
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.