از جمله کهن ترین آلات موسیقی در ایران و کشور های همسایه ساز دف است. این ابزار معمولا از پوست حیوانات یا نوعی پلاستیک (به عنوان سرطبل)، رینگ چوبی و زنجیر تهیه می شود. ابزار دف کلاسیک و اصل با پوست حیوانات ساخته می شود.
به طور معمول نوازنده دف آن را با دست چپ نگه می دارد و با استفاده از 5 انگشت دست راست که در کنار دف قرار می گیرد و 4 انگشت دست چپ را روی دف تنظیم می کند. در این مقاله به این سوال پاسخ می دهیم که دف سولو چیست.
ساز دف ایرانی 4 تکنیک پایه و اصلی را شامل می شود که به وسیله این 4 تکنیک می توان تمامی صدا ها و ریتم های مختلف را تولید کرد. به تکنیک هایی که مربوط به دست راست هستند، تم و بک و به تکنیک هایی که مربوط به دست چپ هستند، چپ و زنجیر می گویند.
دف به عنوان ساز اصیل ایرانی از دیرباز در آداب و رسوم عرفانی درویشی و صوفی مورد استفاده بوده است. امروزه از این ساز اصیل در موسیقی سنتی ایرانی و همچنین موسیقی جهانی و گروه های کوبه ای استفاده می شود.
دف دارای صدای بلند و زیبایی است که در مجالس مختلف اعم از مجالس معنوی و جشن ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله قصد داریم به بررسی ساز دف و انواع آن بپردازیم و همچنین به این سوال پاسخ دهیم که دف سولو چیست.
دف سولو چیست؟ نکاتی در مورد ساز دف
جایگاه ساز دف در موسیقی فولکور
دف سولو چیست؟ نکاتی در مورد ساز دف
ساز دف از جمله ساز های اصیل و شناخته شده در منطقه خاورمیانه است و کشور هایی همچون ارمنستان، ایران، ترکیه، آذربایجان و حتی یونان از آن استفاده می کنند. امروزه با تولید انواع ساز های جدید و مدرن، جایگاه و محبوبیت ساز دف به مانند گذشته نیست اما هنوز به عنوان نوعی ساز اصیل و دیرینه جایگاه با عظمتی را در بین دوستداران موسیقی دارد.
با توجه به وضعیت امروز ساز دف می توان نتیجه گرفت که این ساز هنوز در بسیاری از ارکستر های کلاسیک و سنتی که گرایش شرقی در آن ها به چشم می خورد، دارای محبوبیت است. جایگاه ساز دف در موسیقی فولکور و در برخی از موارد موسیقی پاپ بسیار ارزشمند و منحصر به فرد است.
انواع ساز دف
دف سولو چیست؟ نکاتی در مورد ساز دف
ساز دف انواع مختلفی دارد و بنا بر جنس و ویژگی هایی که دارد در انواع مختلف موسیقی به کار گرفته می شود. صدای ساز دف کاملا قوی و بلند است که این ویژگی در یک ارکستر می تواند باعث نادیده گرفتن دیگر ساز ها شود. برای حل این مشکل نوازنده دف در یک گروه باید از نوعی دف استفاده کند که صدای ملایم تری دارد و به راحتی با دیگر صدا ها ترکیب می شود. در ادامه به معرفی انواع دف می پردازیم و نیز به این مورد اشاره می کنیم که دف سولو چیست.
- باس دف (Bass daf) نوعی از انواع دف است که اندازه بزرگ و پوست ضخیم تری نسبت به انواع دیگر دارد. استفاده از این مدل دف باعث می شود تا صدای بیس، کامل تر و دقیق تر دریافت شود.
- دف تریبل(Treble daf) از دیگر انواع دف است که برای سبک های تخصصی و به منظور گرفتن نت های بلند طراحی شده است. از دف تریبل برای دورهمی های شب های زمستانی نیز استفاده می شود.
- و اما دف سولو چیست؛ باید گفت که دف سولو نوعی از دف است که برای اجرای تک نفره و انفرادی مورد استفاده قرار می گیرد. زنجیر های دف سولو صدای واضحی دارند و صدای زیاد و تن بالای آن برای اجرای انفرادی حرفه ای طراحی شده است.
- دف استدیویی مدل ویژه ای از دف است که به منظور جلوگیری از تغییرات سفتی پوست تهیه می شود. با استفاده از این نوع ساز می توان بدون نگرانی در مورد تغیییرات کوک در کل زمان اجرا به نوازندگی پرداخت.
دف سولو چیست؟
دف سولو چیست؟ نکاتی در مورد ساز دف
انواع مختلفی از ساز دف در بازار موجود است که هر کدام بنا بر نوع ساختاری که دارد برای نوع خاصی از موسیقی مورد استفاده قرار می گیرد و با دیگر انواع آن متفاوت است. برای انتخاب درست ساز باید بدانید که دف سولو چیست.
نوعی از دف های پرکاربرد و محبوب دف سولو است که برای اجرای انفرادی مورد استفاده قرار می گیرد. صدای زنگوله در این دف کاملا بلند و واضح است و معمولا به صورت تکی و بدون استفاده از دیگر ساز ها نواخته می شود.
سولو کلمه ای با ریشه ایتالیایی و به معنای تنها و مفرد است که معمولا در قسمت هایی از موسیقی که توسط یک نوازنده اجرا می شود، مورد استفاده قرار می گیرد. جنس پوست این نوع دف از نوع مصنوعی و طوق و جنس دور طوق آن از چوب است.
طوق دف سولو پهنای باریکی دارد و سایز آن 4.4 است که با پهنای مختلف تهیه و تولید می شود. وزن دف نسبت به اندازه آن متفاوت است و در انواع اندازه های کوچک، بزرگ و متوسط تهیه می شود. کوتاه ترین و جامع ترین پاسخ برای سوال دف سولو چیست، این است که بگوییم این نوع دف، سازی انفرادی با صدای بلند است.
طرز نواختن دف سولو
دف سولو چیست؟ نکاتی در مورد ساز دف
در قسمت قبل به این مورد پرداختیم که دف سولو چیست؟ در این قسمت می خواهیم به شکل و طرز نواختن این ساز دیرینه بپردازیم.
برای نواختن ساز دف ابتدا آن را در قسمت جلوی بدن خود نگه دارید به صورتی که محل قرار گیری دست چپ شما مطابق با قرار گیری عقربه های ساعت به سمت عدد 6 باشد و محل قرار گرفتن دست راست شما در جهت عدد 3 عقربه های ساعت باشد. توجه داشته باشید که حلقه های دف به سمت شما باشد. سپس شروع به نواختن این ساز دل انگیز کنید.
برای نواختن دف بازو ها، مچ دست، دست ها و انگشتان باید به شکل هماهنگ حرکت کنند. دست ها و مچ ها به نوازنده کمک می کنند تا دف را محکم نگه دارد و انگشتان برای ایجاد صدا در ساز فعالیت می کنند.
در همان زمان بازو ها به سمت پایین و بالا حرکت می کنند و قاب ساز را حرکت می دهند تا حرکات همزمان با سر و حلقه ها ایجاد شود. به طور کلی تکنیک های دست و انگشت طیف گسترده ای از تغییرات تونال و ریتمیک را ایجاد می کنند.
آینده جایگاه ساز دف
دف سولو چیست؟ نکاتی در مورد ساز دف
پیش بینی آینده برای هم ما غیرممکن است اما با توجه به تاریخچه ساز دف و جایگاه آن در دنیای امروز می توان محبوبیت آن در آینده را نیز پیش بینی نمود. شاید بتوان گفت دلیل ماندگاری و محبوبیت دف در سال های آینده علاقه افراد و موسیقی دانان آن زمان به ساز های کلاسیک و متمایز ساختن نوع موسیقی خود باشد.
از طرفی امروزه با دیجیتالی شدن امور و گسترش اینترنت اطلاعات مختلف به راحتی به نسل های آینده منتقل می شود. امیدواریم با مطالعه این مقاله آشنایی مختصری در خصوص ساز دف و انواع آن پیدا کرده باشید. همچنین می توانید برای مشاوره و خرید با شماره 8487 3393-021 تماس بگیرید تا مشاوران ما در تیم دلشاد موزیک شما را راهنمایی کنند.
