تاثیر موسیقی در تربیت کودک

گوش دادن، یاد گرفتن و نواختن موسیقی، نواحی مختلف مغز را فعال می کند. برای مثال، لوب فرونتال و هیپوکامپ ورودی شنوایی را دریافت می کنند، قشر شنوایی باعث می شود افراد صدا ها را بشنوند و لوب گیجگاهی، افراد را در پردازش زبان، درک اشعار و به خاطر سپردن آن ها یاری می دهد.

موسیقی در فعال بودن تمام این نواحی موثر است. مغز انسان ها مانند یک شیء پلاستیکی عمل می کند؛ یعنی گنجایش آن با گذر زمان عوض می شود.

بخشی از مسائل آموزشی موسیقی به طور مستقیم مهارت های مخصوص موسیقی فرد را تقویت می کنند و بخش دیگر این مهارت ها باعث می شوند توانایی فرد در حوزه های دیگر افزایش یابد.

در این نوشته می‌خواهیم تاثیر موسیقی در تربیت کودک را بررسی کنیم و آن ها را در مواردی مجزا توضیح دهیم.

موسیقی در تربیت کودک چه تاثیری دارد؟

در این قسمت می خواهیم برخی از فوایدی را که موسیقی در تربیت کودکان دارد، بررسی نماییم. این فواید عبارت اند از:

1. موفقیت در تحصیل

آموزش موسیقی به کودکان، مهارت های تفکر خلاق آن ها را تقویت می کند. آن ها می توانند از این مهارت ها در جنبه های دیگر زندگی شان بهره ببرند و توانایی آن ها در یادگیری مسائل آموزشی دیگر نیز بالا برود.

عکسی از فواید موسیقی در موفقیت تحصیل

موسیقی با اثرات محرکی که دارد، باعث می شود تفکر نوآورانه در آن ها آغاز شود؛ در این صورت، آن ها می توانند به مسائل مختلف با دید همه جانبه بنگرند و برای حل آن ها راه های گوناگونی را در نظر آورند. توانایی حل مسئله در بسیاری از رشته های علمی کاربرد دارد.

برای مثال، در علم ریاضی یا ایجاد یک فرضیه در علوم طبیعی و یا در تجزیه و تحلیل شخصیت های یک کتاب این توانایی می تواند بسیار کارآمد باشد.

2. مهارت‌های گفتاری و زبانی

موسیقی هم مانند زبان گفتاری، صدا هایی برای صحبت کردن، گوش دادن و رمزگشایی کودکان دارد. زبان در قسمت چپ مغز پردازش می شود و موسیقی این قسمت را ورزیده می کند.

عکسی از نقش موسیقی در مهارت های گفتاری و زبانی

محیط هایی که در آن ها موسیقی زیاد شنیده می شود، کودک را در بهتر کردن مهارت های شنیداری و گفتاری یاری می دهد؛ در این صورت، او بهتر زبان را درک و بهتر با دیگران ارتباط برقرار می کند.

آموزش موسیقی به کودکان، می‌تواند به توسعه مهارت‌های گفتاری و زبانی آنان کمک کند. یادگیری موسیقی با تقویت توانایی شنیداری همراه است و این مهارت، بهبود توانایی‌های گفتاری کودکان را نیز به دنبال دارد.

علاوه بر این، برخی از الگوهای موسیقیایی، مانند نت‌ها و ضرب‌الاجزاء، شباهت‌هایی با الگوهای زبانی دارند و یادگیری آن‌ها به تقویت مهارت‌های زبانی کودکان کمک می‌کند. به طور کلی، آموزش موسیقی به کودکان می‌تواند باعث بهبود توانایی‌های شنیداری، تلفظ، گفتار و خواندن آنان شود.

3. منضبط بودن

بسیاری از والدین تمایل دارند که فرزندانشان در همان سنین کودکی مفهوم نظم را بیاموزند. تاثیر موسیقی در تربیت کودک این است که هم نواختن ساز و هم گذراندن دوره های آموزشی به طور ضمنی مهارت صبر کردن و منظم بودن را به او آموزش می دهد.

منضبط بودن کودکان

با موسیقی مفهوم تمرین کردن و انجام کار مستمر در ذهن کودکان نهادینه می شود و می فهمد که انجام هر کار در ابتدا عالی و بی نقص نیست و به تلاش منظم و بی وقفه نیاز دارد.

آموزش موسیقی به کودکان باعث تقویت انظباط و سازماندهی آن‌ها شود. برای یادگیری موسیقی، کودکان نیاز به تمرکز و توجه دارند. این فرایند، آن‌ها را به انجام تکالیف بر اساس زمان بندی و تعهد به تمرین روزانه و پایداری در اجرای قطعات موسیقی عادت می‌دهد. برای رسیدن به این هدف، کودکان باید به نظم و انظباط احترام بگذارند و روال‌های روزانه را پیگیری کنند.

همچنین، آموزش موسیقی با توجه به اصول انضباطی مانند دقت، تمرکز، تمام عیاری و سازگاری، کودکان را با مفاهیمی آشنا می‌کند که می‌تواند بهبودی در انضباط و سازماندهی زندگی شان به همراه داشته باشد.

آموزش موسیقی به کودکان می‌تواند باعث تقویت انظباط و سازماندهی آن‌ها شود که این مهارت‌ها در زندگی شخصی و تحصیلی آن‌ها بسیار مفید است.

4. اعتماد به نفس

شمار والدینی که می خواهند کودکانشان همیشه اعتماد به نفس کافی داشته باشند و بتوانند به آن ها افتخار کنند، کم نیست. کودکان هنگام اجرای موسیقی بر روی صحنه در مقابل عده زیادی از افراد گوناگون و تشویق کردن آنان، احساس سربلندی و عزت نفس وصف ناپذیری را تجربه می کنند.

عکسی از نقش موسیقی در اعتماد به نفس

آن ها پس از چندین مرتبه به روی صحنه رفتن، احساس ترس یا خجالت خود را به فراموشی می سپارند و در موقعیت های دیگر نیز با اعتماد به نفس بیشتری حاضر می شوند.

کودکان با موسیقی در می یابند که هر تلاشی روزی عاقبت نتیجه خواهد داد و در برابر سختی های زندگی به آسانی تسلیم نخواهند شد.

همانطور که توضیح دادیم آموزش موسیقی به کودکان می‌تواند باعث افزایش اعتماد به نفس آن‌ها شود. اجرای قطعات موسیقی، به کودکان اجازه می‌دهد تا توانایی خود در اجرای یک کار را به خوبی متوجه شوند و از تلاش‌هایشان برای پیشرفت لذت ببرند.

در طول فرایند یادگیری، کودکان با شکست مواجه می‌شوند ولی با ادامه تلاش، به اجرای بهتری می‌رسند.این فرایند، به کودکان آموزش می‌دهد که به خودشان اعتماد کنند و تلاش‌هایشان را ادامه دهند تا به اهدافشان برسند.

همچنین، در ساخت قطعات موسیقی، کودکان به صورت خلاقانه و به طور خودمختار عمل می‌کنند و در این فرایند از افزایش اعتماد به نفس و خودباوری برخوردار می‌شوند.

آموزش موسیقی به کودکان می‌تواند باعث افزایش اعتماد به نفس، خودباوری و تلاش برای پیشرفت شان شود.

5. دوستی و کار گروهی

افرادی که در انجام کاری یا داشتن علاقه ای با هم اشتراکاتی دارند، معمولا می توانند دوستان خوبی برای یکدیگر باشند. بچه ها در اوایل دوران کودکی به مدرسه می روند و در آن جا نحوه معاشرت با دیگران را می آموزند.

حضور در کلاس موسیقی، در کنار هنر دوستان دیگر که همه برای یادگیری موسیقی هیجان زده هستند، راهی عالی برای شکل دادن دوستی های ماندگار است.

دوستی و کار گروهی کودکان

کودکان با حضور در چنین کلاس هایی، کار گروهی را نیز می آموزند. بسیاری از کلاس های موسیقی به صورت گروهی برگزار می شوند؛ مانند گروه کُر یا گروه ارکستر و … .

کودکان در این کلاس ها یاد می گیرند که کار گروهی ارزشمند است و انجام کار به صورت گروهی و پذیرش نقش هاست که باعث نواخته شدن موسیقی های بی نظیر می شود. بنابراین شکل گیری دوستی های ارزشمند تاثیر موسیقی در تربیت کودک محسوب می شود.

6. کاهش استرس

در عصر حاضر، سبک زندگی اضطراب های زیادی را به همراه دارد. از سوی دیگر، یکی از عملکرد های بالقوه موسیقی کاهش استرس است. فرزندان در سنین پایین با قرار گرفتن در محیط های آرامش بخش، می توانند لذت یادگیری بدون استرس را تجربه کنند.

کاهش استرس در کودکان

هنگامی که در کلاس درس موسیقی پخش شود، دانش آموزان آرامش می گیرند و می توانند بهتر بر درس تمرکز کنند و آن ها را آسان تر و سریع تر یاد بگیرند.

ساختن و نواختن موسیقی با تجربه های لمسی و تنفس اندازه گیری شده، به افراد آرامش می دهد. کودکان با یادگیری موسیقی در سنین پایین در بزرگسالی آرام تر خواهند بود.

آن ها می توانند تجربیات استرس زایی را که در آینده ممکن است احساس کنند، با روش های سازنده مدیریت کنند و از پس آن ها به خوبی برآیند.

در طول زندگی، هر فرد با شرایط استرس‌زا روبرو می‌شود. اما کودکان، بخصوص در سنین کودکی، به دلیل عدم تجربه و شناخت کامل از احساسات خود، ممکن است نتوانند به درستی با استرس مقابله کنند. برای کاهش استرس در کودکان، آموزش موسیقی می‌تواند به عنوان یکی از راه‌های موثر باشد.

در یک مطالعه انجام شده توسط دانشگاه مریلند، اثرات موسیقی بر روی سطح استرس در کودکان مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه، یک گروه از کودکان به آموزش موسیقی داده شد و گروه دیگری به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کودکانی که به آموزش موسیقی داده شده بودند، سطح استرس کمتری نسبت به گروه کنترل داشتند.

با توجه به این نتایج، می‌توان گفت که آموزش موسیقی به کودکان می‌تواند به عنوان یک راهکار کاهش استرس در آن‌ها مفید باشد. علاوه بر آن، موسیقی به عنوان یک روش سرگرمی و تفریحی نیز می‌تواند برای کودکان مفید باشد و در کاهش استرس به آن‌ها کمک کند

7. تقویت حافظه

لحن، ریتم و قافیه هایی که موسیقی های گوناگون دارند باعث می شوند به خاطر سپردن آن ها راحت تر صورت پذیرد. در موسیقی عباراتی مدام تکرار می شوند و در حافظه جای می گیرند.

تقویت حافظه کودکان

همین امر به مرور زمان حافظه را تقویت می کند. تقویت مهارت های شنوایی کودک و مهارت های حافظه عمومی امری است که بعد ها در مدرسه و آموختن درس های دیگر بسیار به او کمک می کند.

آموزش موسیقی به کودکان به دلایل مختلفی مانند: افزایش خلاقیت، بهبود توانایی های شنیداری، تقویت هماهنگی بدنی و افزایش تمرکز و توجه، بسیار مفید است. یکی از فواید دیگر آموزش موسیقی به کودکان، تقویت حافظه آنهاست.

این امر باعث فعال شدن مراکز حافظه در مغز می شود. هنگامی که کودکان موسیقی را یاد می گیرند، باید نت ها و ریتم های مختلف را حفظ کنند و به خاطر بسپارند. این فرایند باعث تقویت حافظه کودکان می شود. همچنین، با تمرین برای نواختن یک قطعه موسیقی، کودکان باید به ترتیب و ترکیب دقیق نت ها و ریتم ها توجه کنند که باعث تقویت توانایی توجه و تمرکز آنها می شود.

موسیقی می‌تواند به عنوان یک وسیله بسیار موثر برای تقویت حافظه آنها عمل کند. برای بهره برداری از این فواید، مهم است که کودکان در یادگیری موسیقی به صورت منظم و مداوم فعالیت کنند و تمرینات مربوط به یادگیری موسیقی را به روش درست و با دقت انجام دهند.

از چه سازهایی برای آموزش موسیقی به کودکان استفاده کنیم

آموزش موسیقی به کودکان می‌تواند به شیوه‌های مختلفی انجام شود و انتخاب سازهای مناسب بستگی به سن کودک و هدف آموزش دادن دارد. در زیر چند مثال از سازهایی که برای آموزش موسیقی به کودکان استفاده می‌شوند را برای شما می‌آورم:

1- پیانو: پیانو یکی از سازهای محبوب برای آموزش موسیقی به کودکان است. این ساز، به کودکان کمک می‌کند تا درک بهتری از نت‌ها، آکوردها، تنظیمات و ملودی‌ها پیدا کنند.

2- گیتار: گیتار یکی دیگر از سازهای پرطرفدار برای آموزش موسیقی به کودکان است. بازی کردن با گیتار، کودکان را در یادگیری ریتم، آکوردها و ملودی‌های مختلف تقویت می‌کند.

3- درامز: درامز یک ساز پرطرفدار در بین کودکان و نوجوانان است. با نواختن درامز، کودکان می‌توانند مهارت‌هایی مانند ریتم و هماهنگی را بیشتر تقویت کنند.

4- فلوت: فلوت یکی دیگر از سازهایی است که به خوبی برای آموزش موسیقی به کودکان مناسب است. این ساز، به کودکان کمک می‌کند تا بیشتر با نت‌ها و ملودی‌ها آشنا شوند و همچنین تمرکز و توجه را تقویت کنند.

در کل، انتخاب ساز مناسب برای آموزش موسیقی به کودکان باید بر اساس سلیقه و علاقه کودکان و هدف آموزش دادن صورت گیرد.

جمع بندی

حافظه کودک در سنین پایین مانند بوم نقاشی خالی و سفیدی است که می توان بر روی آن هر نقشی زد و آن را با هر چیزی پر کرد.

موسیقی از جمله مهارت هایی است که تنها یک مهارت محسوب نمی شود؛ بلکه با تاثیراتی که دارد می تواند درس های دیگری هم به کودک بیاموزد. برای مثال می تواند حافظه او را تقویت کند، اعتماد به نفسش را بالا ببرد، کار گروهی را به او یاد بدهد و … .

در این نوشته سعی کردیم تاثیر موسیقی در تربیت کودک را در 7 مورد مجزا برایتان برشماریم.

برای مشاهده تمام مقالات آموزشی روی لینک زیر کلیک کنید.

مشاهده مقالات آموزشی