موضوع افکت گیتار شاید یکی از سخت‌ترین بحث‌ها باشه که میشه بهش پرداخت چون تنوع افکت‌های گیتار خیلی بالاست، به نوعی انگار وارد یک هزارتوی بی‌پایان و گیج‌کننده میشی.
افکت گیتار چیست؟
افکت گیتار چیست؟
باوجود این که هزاران نوع افکت گیتار در بازار وجود داره اما به طور کلی میشه اون‌ها رو به شش دسته تقسیم کرد:
- افکت‌های dynamic
- افکت‌های drive
- افکت‌های Modulation
- افکت‌های delay
- افکت‌های reverb
- افکت‌های filter
حالا بیاید بریم با این 6 دسته افکت بیشتر آشنا بشیم.
افکت‌های dynamic
افکت گیتار چیست؟
افکت‌های داینامیک می‌تونن حجم صدا رو به طور کلی افزایش بدن و یا حتی بهت در کاهش حجم و ولوم صدا کمک کنن. میشه گفت افکت‌های داینامیک معمولا یا compressor هستن و یا تقویت‌کننده و بیشترین اثر رو روی کنترل ولوم صدای گیتار دارن.
افکت‌های کمپرسور معمولا قسمت‌هایی از صدا که آروم هستن رو بلندتر میکنن و یا بخش‌هایی از صدا رو که خیلی بلند و زننده میشه رو نرم‌تر و دلنشین‌تر میکنن.
افکت کمپرسور اگه روی وضعیت بوست و تقویت کردن قرار بگیره باعث میشه تا ساستین ساز بیشتر بشه که این موضوع خیلی زیاد به تکنوازی یا همون سولو نوازی کمک میکنه.
اما اگه این افکت جوری تنظیم بشه که کمی با تاخیر عمل کنه، صدایی تولید میکنه که بیشتر برای سبک کانتری و فانکی مناسب هست.
البته افکت‌های کمپرسور در انواع و اقسام ژانرهای موسیقی مورد استفاده قرار میگیرن. اکثر گیتاریست‌ها هروقت که میخوان اجرا کنن افکت کمپرسور رو روشن میذارن چون یکی از اصلی‌ترین لوازم موقع نواختن گیتار به حساب میاد.
ولی موقع استفاده از افکت کامپوسر حتما حواست رو هم جمع کن چون گاهی این افکت اشتباهات رو پررنگ‌تر از چیزی که واقعا هست نشون میده پس سعی کن بیشتر با افکت کامپوسر تمرین کنی.
افکت‌های drive
افکت گیتار چیست؟
پدال‌های درایو معمولا جوری صدای گیتار رو تقویت میکنن که صدای حش دار و حس و حال راک‌اند رولی رو به مخاطب منتقل کنه.
پدال‌های درایو خودشون به سه دسته تقسیم میشن:
- Overdrive
- Distortion
- Fuzz
پدال Overdrive
افکت گیتار چیست؟
پدال‌های اووردرایو اصلی طراحی شده بودن تا بتونن صدای تیوب آمپ رو با ده برابر قدرت تقلید کنن. این کار باعث میشه تا صدای تولید چندین برابر خش‌دارتر و خشن‌تر از حالت عادی بشه.
یکی از دلایلی که پدال‌های اووردرایو خیلی اصیل شناخته میشن اینه که این پدال‌ها بودن که باعث تولد موسیقی راک‌اندرول شدن اما مشکل اصلی‌ای هم که دارن اینه که اگه صدا رو تا 10 بالا ببری صدا آزاردهنده و البته برای گوش مضر میشه.
پدال Distortion
افکت گیتار چیست؟
پدال‌های دیستورشن اینجوری هستن که انگار پدال اووردرایو رو چندین مرحله ارتقا دادی. خیلی از پدال‌های دیستورشن درواقع همون پدال‌های اووردرایو هستن با این تفاوت که قدرتشون چند برابر از اووردرایو بیشتره.
برای اینکه متوجه بشی پدال‌های دیستورشن دقیقا چه صداهایی تولید میکنن میتونی به چندتا نمونه از آهنگای هارد راک و یا متال گوش بدی ولی خب از این افکت در ژانرهای دیگه موسیقی مثل پاپ و بلوز هم استفاده میشه.
پدال Fuzz
افکت گیتار چیست؟
پدال‌های فاز معمولا انقدر صدای ساز رو تحریف میکنن و تغییر میدن که صدایی که به واسطه این پدال‌ها از ساز خارج میشه کاملا به خش شباهت داره.
واقعیتش این افکت اولین خیلی تصادفی کشف شد مثلا به دنبال خراب شدن اسپیکر‌ها و صدایی که در اثر خرابیشون تولید میشد یا مشکلات الکتریکی‌ای که برای گیتار به وجود میومد.
گیتاریست‌های ژانرهای راک-بلوز هنوز هم از این افکت خیلی استفاده میکنن چون معتقدن احساسات درون موسیقی رو بهتر و قوی‌تر به مخاطب منتقل میکنه.
افکت‌های Modulation
افکت گیتار چیست؟
از افکت‌های ماژولیشن میشه برای تغییر صدای اصلی و تولید کردن صداهایی خاص و جدید استفاده کرد. مثلا صدای سفینه فضایی و کلا صداهایی از این دست.
افکت‌های ماژولیشن هم خودشون به 4 دسته تقسیم میشن:
- افکت Phaser
- افکت Flangers
- افکت Chorus
- افکت Octaver
حالا وقت آشنایی با این چهار افکت رسیده.
افکت Phaser
افکت گیتار چیست؟
کار افکت‌های فیزر کپی کردن و تغییر دادن یک موج صدا و بعد پخش کردن همزمان صدای تغییر یافته و صدای اصلی است. اینکار به صدای ساز حالتی نرم و بی خط و خش میده.
افکت Flangers
افکت گیتار چیست؟
افکت‌های فلنگر و فیزر گاهی انقدر بهم شبیه هستن که ممکنه حتی باهم اشتباه گرفته بشن اما تفاوتهای قابل توجهی هم باهم دارن که باعث میشه بتونی از هم تشخیصشون بدی.
افکت فلنجر دوتا سیگنال رو باهم ترکیب میکنه اما یکی از سیگنال‌ها رو با کمی تاخیر نسبت به اون یکی سیگنال پخش میکنه و این تاخیر هم معمولا هیچوقت بیشتر از 20 میلی‌ثانیه نیست.
اصلی‌ترین تفاوتی که فلنجر با فیزر داره اینه که در تولید صدا افکت فیزر با تاثیرگذاشتن روی فراکنس‌های صدا اون رو تغییر میده و افکت فلنجر این کار رو با تاخیر در زمان پخش صدا انجام میده.
اگه علاقه‌ای به مسائل تکنیکی افکت‌ها نداری و فقط صداشون برات مهمه باید بهت بگیم که صداهایی که این دو افکت تولید میکنن خیلی به هم شبیه هستن و تقریبا هیچ فرقی باهم ندارن اما ظرافت افکت فیزر از فلنجر بیشتره.
افکت Chorus
افکت گیتار چیست؟
افکت کُرِس بهت کمک میکنه تا به تن صدای قوی، عمیق و گرمی دست پیدا کنی که بیشتر در بخش‌های شلوغ آهنگ‌ها کاربرد داره.
این افکت توانایی این رو داره تا صدای ساز چندین نوازنده که درحال نواختن یک بخش مشابه از آهنگ هستن رو به زیبایی باهم ترکیب کنه.
کارکرد افکت کرس تقریبا با افکت فلنجر یکسانه با این تفاوت که افکت کرس تاخیر بیشتری داره. این دو افکت هم گاهی انقدر به هم شبیه هستن که باهم اشتباه گرفته میشن.
افکت Octaver
افکت گیتار چیست؟
افکت اکتاور یک افکت کوچولو هست که به کمکش گام صدا رو میتونی چندین اکتاو افزایش بدی و یا چندین اکتاو کاهش بدی. این افکت بهت این اجازه رو میده تا با گیتارت فرکانس‌های بیس رو بهتر اجرا کنی.
معمولا جک وایت رو میبینی که داره از این افکت استفاده میکنه و همراه با درامرش آهنگ‌ها رو به زیباترین شکل اجرا میکنه. البته بعضی از افکت‌ها هم هستن که از این تاخیر صدا به نحو دیگه‌ای استفاده میکنن.
افکت‌های delay
افکت گیتار چیست؟
افکت‌های دیلی از تاخیر صدای بیشتری نسبت به افکت‌های ماژولیشن دارن و همینطور افکت‌های دیلی بعد از دریافت سیگنال برای ایجاد افکت به جای اینکه فقط یک صدا رو با تاخیر از صدای اصلی پخش کنه به تعداد معینی سیگنال رو تکرار میکنه.
از این افکت‌ها میشه برای تقلید صدای اکو و یا برای ایجاد قطعات سخت و پیچیده‌ای که با گیتار نواخته میشه استفاده کرد. اینطوری یک حالت هارمونایزینگ به آهنگ اضافه میشه.
بسته به نوعی که از افکت‌های دیلی استفاده میشه یا صدای تولید دقیقا شبیه نسخه اصلی صدا شنیده میشه یا بنظر میاد که نوازنده از افکت ماژولیشن استفاده کرده.
افکت دیلی هم از اون دست افکت‌هایی هست که در اکثر ژانرهای موسیقی به صورت گسترده مورد استفاده قرار میگیره. از این افکت‌ها برای ابراز و انتقال عمق و احساسات استفاده میشه.
افکت reverb
افکت گیتار چیست؟
در کنار تاثیراتی که افکت ریورب روی صدا ساز میذاره اصلی‌ترین کاری که این افکت انجام میده ایجاد فضا و القای این حس که در فضای سه بعدی قرار داریم، هست.
مثلا تا حالا دقت کردی که چطور صدات وقتی توی ماشین آواز میخونی با وقتی که تو حموم آواز میخونی تغییر میکنه؟ این افکت هم دقیقا همچین تاثیری روی صدای گیتار میذاره.
اگه میخوای بیشتر متوجه نحوه عملکرد این افکت بشی میتونی این راه رو هم امتحان کنی. سعی کن یک بار روی استیج و به سمت فضای باز حرف بزنی و یک بار هم رو به پرده صحبت کن تا متوجه تغییری که در صدات ایجاد میشه، بشی.
از افکت ریورب هم در همه ژانرهای موسیقی استفاده میشه. افکت ریورب هم مثل افکت دیلی به موسیقی و صدا عمق میده ولی به روش متفاوتی.
در موسیقی مدرن، افکت ریورب انقد نرم در موسیقی جا گرفته میشه که به سختی میشه متوجه وجودش شد ولی وقتی از بخشی از موسیقی و آهنگ حذف بشن تازه میفهمیم که چه تاثیر بزرگی روی صدا داشته.
افکت‌های filters
افکت گیتار چیست؟
این افکت‌ها همونطور که از اسمشون هم پیداست یک سری فرکانس‌ها رو فیلتر میکنن مثلا میتونی از افکت فیلتر استفاده کنی تا همه فرکانس‌های بالا یا پایین آهنگ رو حذف کنی و موسیقی رو تبدیل به یک آهنگ تقریبا سنگین یا اصطلاحا mid-heavy بکنی.
برای استفاده از این افکت گاها از پدال‌های wah wah هم استفاده میشه که صدایی شبه وکال تولید میکنن. پدال وا-وا یک نوع پدال شبیه پدال گاز ماشین هست که با استفاده ازش فیلتری رو در سراسر سیگنال‌ها آزاد میکنه که یک صدای ریتمیک ایجاد میکنه.
این ترکیب بیشتر در موسیقی‌های فانکی و دیسکو مورد استفاده قرار میگیره البته همیشه یک صدای اصلی در اجراهای سولوی نوازنده‌های کلاسیک سبک‌های راک و بلوز-راک بوده.
خلاصه کلام
همونطور که اول مقاله گفتیم بحث پدال‌های گیتار خیلی گسترده و پیچیده‌اس، انگار که هرچی یاد میگیری باز هم تمومی نداره به نوعی پدال‌ها پایان ندارن اما متاسفانه عمر ما پایان داره.
اما با دونستن و شناختن همین مقدار پدال و افکت هم میتونی اجراهای زیبا و جذابی داشته باشی پس امیدت رو از دست نده و به تلاشت ادامه بده.
راستی انواع افکت‌های گیتار رو با بهترین قیمت و البته بهترین کیفیت میتونی در سایت دلشاد موزیک پیدا کنی و سفارش بدی و یا با مراجعه حضوری به مغازه‌های ما افکت موردنظرت رو انتخاب و خریداری کنی.
